آزمایش ژنتیک استعدادیابی چیست و چه کاربردی دارد؟

آزمایش ژنتیک استعدادیابی این روزها با نام‌ها مختلفی از جمله تست ژنتیک شخصیت شناسی، تست استعدادیابی ژنتیکی و غیره شناخته می‌شود. اما این آزمایش‌ها دقیقا چی هستند و چه کاربردی برای ما دارند؟

ذات و درون ما ممکن است در تضاد با تاثیری باشد که از محیط گرفته؛ یعنی ممکن است برخی ویژگی‌های شخصیتی و توانمندی‌ها به صورت ذاتی و ژنتیکی در ما وجود داشته باشد، اما به واسطه شرایط محیطی که در آن رشد کردیم، این ویژگی و استعدادها هیچ وقت امکان بروز پیدا نکردند و یا دقیقا برعکس آن‌ها بروز کردند؛ این همان چیزی است که آزمایش ژنتیک استعدادیابی بررسی می‌کند؛ تقابل ذات و محیط!

ویژگی‌های شخصیتی و استعدادها؛ طور مستقیم با ژنتیک و محیطی که ما در آن پرورش یافته ایم، مرتبط هستند.

واقعیت این است که کلمه درست‌تر، به جای استعدادیابی، توانمندی ذاتی است؛ اما خب از آن جا که در بین اکثریت این معقوله با استعدادیابی شناخته می‌شود، امکان دارد در طول مقاله با این کلمه زیاد سر و کار داشته باشیم. همواره به خاطر داشته باشید که تست استعدادیابی ژنتیکی، تمام جنبه‌های این آزمایش از جمله بخش‌های روانشناختی آن را پوشش نمی‌دهد و حق مطلب را ادا نمی‌کند.

آزمایش ژنتیک استعدادیابی چیست؟ 

تست استعدادیابی ژنتیکی یک بررسی ژنتیکی است که استعدادها‌ی ذاتی و پتانسیل‌های فردی را، بدون در نظر گرفتن تاثیر محیط، کشف می‌کند. این آنالیز DNA روی نشانگرهای ژنتیکی مشخصی انجام می‌شود؛ این نشانگرها در نهایت به بررسی خصیصه‌ها زیر در انسان منجر می‌شود:

• 7 ویژگی شخصیت‌شناسی
• 7 ویژگی هیجانی
• 8 ویژگی عملکردهای شناختی

که هر کدام از موارد بالا خود شما فاکتورهای دیگر است.

چکاپ ژنتیکی روانشناختی TalentX از مجموعه مای اسمارت ژن

یکی از ارائه دهنده‌های این سبک آزمایش‌ها در ایران مجموعه مای اسمارت ژن است که با استفاده از تکونولوژی ژنوتایپینگ، بیش از ۷۰۰ هزار نقطه ژنتیکی شما را خوانش نموده و اقدام به تحلیل دیتاها، استخراج اطلاعات ویژگی‌های شخصیتی انسان می‌نماید.

خروجی این تحلیل، گزارش اختصاصی شما بر اساس دیتاهای DNAتان است. شما در این گزارش نسبت به جمعیت ایرانی سنجیده می‌شوید و وضعیت شما در هر کدام از شاخص‌ها بررسی می‌شود. برای دریافت مشاوره رایگان و آشنایی بیشتر با چکاپ ژنتیکی روانشناختی کلیک کنید.

تست ژنتیک شخصیت شناسی و استعدادیابی یکی از انواع چکاپ‌های ژنتیکی است؛ در مقاله کاربرد چکاپ‌های ژنتیکی بیشتر به معرفی این سبک آزمایش‌ها پرداختیم.

تفاوت مهمی بین استعدادها و مهارت‌هایی که کسب می‌کنیم، وجود دارد. شما می‌توانید با توجه به علاقه‌مندی خود، مهارت‌های مختلفی را برای کسب موفقیت در زندگی کسب کنید. برای شکوفایی هر چه بیشتر این مهارت‌ها، نیاز به استعدادهای پایه‌ای دارید که ریشه در ژنتیک شما دارند.

استعدادها	ژن‌های مرتبط با استعداد	توضیحات
استعدادهای شناختی	MCPH1 | CNTNAP2	ژن‌ها در استعدادهای شناختی مانند توانایی ریاضی و مهارت یادگیری زبان نیز نقش دارند. به عنوان مثال، تغییرات در ژن MCPH1 با دیسلکسی (درک مطلب و خوانایی) مرتبط است، در حالی که ژن CNTNAP2 به هر دو مهارت ریاضی و زبان مرتبط است.
استعداد ورزشی	آنژیوتانسین کانورتاز (ACE) | آلفا-اکتینین-3 (ACTN3) | ADRB1 PPARGC1A |	ژن‌های متعددی با عملکرد ورزشی مرتبط هستند و بر عواملی مانند ساختار ماهیچه، مصرف اکسیژن و تحمل درد تاثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، ژن‌های آنژیوتانسین کانورتاز (ACE) و آلفا-اکتینین-3 (ACTN3) به ترتیب، به استقامت و قدرت مرتبط هستند. به طور مشابه، ژن‌هایی مانند ADRB1 و PPARGC1A بر کارایی قلبی عروقی و بر توانایی فرد در تحمل فشارهای جسمی تاثیر می‌گذارند.
استعداد موسیقی	CNTNAP2 | FOXP2 SLC6A4 |	ژنتیک در استعداد موسیقی نیز نقش دارد و بر جنبه‌هایی مانند درک گام، حافظه ریتم و خلاقیت تاثیر می‌گذارد. تغییرات در ژن‌هایی مانند FOXP2 و CNTNAP2 بر توانایی موسیقی تاثیر می‌گذارد. علاوه بر این، ژنی که با آزادسازی سروتونین مرتبط است، SLC6A4، با خلاقیت موسیقی مرتبط است.

تفاوت تست ژنتیکی با تست‌های مرسوم شخصیت و استعداد

سوالی که پیش می‌آید این است که تست ژنتیک شخصیت‌شناسی با سایر تست‌های استعدادیابی یا شخصیت‌شناسی چیست؟

واقعیت این است که پرسش‌نامه‌های شخصیت و یا استعداد، بر اساس خوداظهاری عمل می‌کنند و خروجی این سوال و جواب‌ها، مبتنی بر حال و احوال لحظه پاسخگویی، تجربه و تصورات قبلی فرد از تجارب خود است. در نتیجه جواب این آزمون‌ها می‌تواند با واقعیت متفاوت و به شدت تحت تاثیر عوامل محیطی باشد.

در تست استعدادیابی ژنتیکی یا چکاپ ژنتیکی روانشناختی، این ارزیابی بر اساس اطلاعات بیولوژیکی و ژنتیکی فرد انجام می‌شود و نتیجه به هیچ عنوان تحت تاثیر احساسات و تجارب گذشته قرار نمی‌گیرد. بنابراین برتری آزمایش ژنتیک استعدادیابی به سایر تست‌های روانشناختی، خروجی و اطلاعات خام و حقیقی، کشف ریشه واقعی توانمندی‌های ذاتی و کمک به تصمیم‌گیری و انتخاب‌های متناسب با توانایی‌ها برای رشد و توسعه فردی خواهد بود. پس به طور کلی:

1. تست‌های مرسوم استعدادیابی با تست ژنتیک چند تفاوت اساسی دارند، مهم‌ترین تفاوت این تست‌ها این است که DNA شما در طول زندگی با ثبات است.
   به این معنا که از زمان کودکی تا کهن سالی، نتایج تست شما در صورت ثابت ماندن علم و دیتابیس‌های دانشمندان، ثابت است. بنابراین بر خلاف تست‌های مرسوم، لازم نیست تا به سن خاصی برسید و از این تست‌ها استفاده کنید.
   
2. تفاوت دیگر آزمایش ژنتیک نسبت به سایر تست‌های مرسوم این است که در تست‌های ژنتیک، بایاس یا سوگیری وجود ندارد. برای درک بهتر این موضوع به این مثال دقت کنید:
   
   اگر تست‌های خودشناسی مانند MBTI را در حالات مختلف روحی انجام دهید، نتایج متفاوتی کسب نمایید. همچنین در تست‌های دیگر مانند «نئو» (یک ناظر و مفسر تست را برای شما تفسیر می‌کند) ممکن است بسته به توانمندی و تجربیات زیسته‌ی متفاوت مفسر، به نتایج متفاوتی دست یابید.
   
   وقوع چنین جهت گیری در تست استعدادیابی با آزمایش ژنتیک، با توجه به تحلیل‌های کامپیوتری DNA شما و عدم دخالت انسان در این تحلیل‌ها غیر ممکن است.
   
3. تفاوت دیگر تست‌ ژنتیک استعدادیابی این است که، با توجه به تحقیقات روز دنیا می‌توانیم در سنینی که حتی شخصیت هنوز شکل نگرفته است، در مورد شخصیت احتمالی آینده فرد اظهار نظر کنیم و این، برگ برنده‌ای برای والدین کودکانی است که دغدغه آینده و موفقیت فرزندان خود را دارند. با انواع روش های استعدادیابی کودکان آشنا شوید.

آزمایش ژنتیک استعدادیابی TalentX چه مواردی را بررسی می‌کند؟

۴ بخش عملکردهای شناختی، دستاوردهای تحصیلی، صفات شخصیتی و شناخت هیجانات در استعدادیابی ژنتیکی TalentX بررسی می شوند:

عملکردهای شناختی

عملکردهای شناختی، مهارت‌های مبتنی بر مغز انسان هستند که در کسب دانش، پردازش اطلاعات و استدلال مورد نیاز است، در این تست، عملکرد شما در هر یک از موارد زیر، به صورت ژنتیکی بررسی می‌شود.

• حافظه منطقی
• حافظه کوتاه مدت
• توان ریاضیات
• زمان واکنش
• هوش سیال
• توانایی خواندن
• توانایی روخوانی
• توانایی تکرار نا کلمه

دستاورد تحصیلی

موفقیت‌ های تحصیلی به معنای هرگونه رشد و پیشرفت در فعالیت‌های آموزشی است، برای مثال، آیا از نظر ژنتیکی، آمادگی دستیابی به موفقیت‌های تحصیلی را دارید یا برای کسب موفقیت نسبت به همسالان خود، نیاز به تلاش بیشتری دارید؟

تست استعدادیابی ژنتیک چه نقشی در دستاوردهای تحصیلی و شغلی دارد؟

• پرورش استعدادها

با شناسایی نقات قوت و نقات ضعف، برنامه ریزی که برای پیشرفت و ارتقای فردی قرار است چیده شود، کاملا منطبق بر نیازها و توانایی های شخص خواهد بود.

• تصمیم گیری آگاهانه در انتخاب رشته و شغل

رشته ای که در آن تحصیل می کنیم و شغلی که انتخاب می کنیم، تا پایان زندگی همراه ما است. اگر انتخاب رشته و شغل بر اساس توانایی های ذاتی در کنار علاقه مندی ها صورت بگیرد؛ فرد با انگیز و پشتکار در مسیر خود ادامه می دهد و احتمال موفقیت او نسبت به سایر افرادی که تصمیمات ناآگاهانه داشتند؛ بسیار بیشتر است.

• ایجاد و افزایش انگیزه

آگاهی و شناخت توانمندی های ذاتی، اعتماد به نفس و انگیزه مورد نیاز برای قدم گذاشتن در مسیرهایی که موفقیت و پیشرفت فرد منجر می شود را تامین می کند.

• بهبود عملکرد تحصیلی

در مباحث تحصیلی با علم بر این که در چه شاخه هایی ذاتا قوی و در چه شاخه هایی نیاز به تلاش بیشتر برای فرد وجود دارد؛ می توان برنامه ریزی دقیق و هدفمندی برای پیشرفت تحصیلی داشت.

• کاهش احتمال ترک تحصیل

با بهبود عملکرد تحصیلی و ادامه تحصیل در شاخه هایی که با توانمندی های ذاتی و علاقه مندی های شخص وجود دارد؛ احتمال ترک تحصیل افراد تا حد زیادی کاهش می یابد.

صفات شخصیتی مبتنی بر ژنتیک

 در این بخش، ویژگی‌هایی بررسی می‌شوند که بر خلق و خو، تفکرات، احساسات و رفتارهای شم اثرگذارند، از این صفات که به عنوان اصلی‌ترین عوامل تفاوت انسان‌ها یاد می‌شوند شامل موارد زیر است:

• روان رنجوری
• درونگرایی/ برون گرایی
• پذیرش تجربیات جدید
• وجدانی بودن (وظیفه شناسی)
• توافق‌جویی
• شخصیت جنگنده
• شخصیت نگران

شناخت هیجانات

واکنش‌ ما به اتفاقات غیر منتظره، که عموما همراه با یک حالت عاطفی خوشایند یا ناخوشایند است، هیجان نام دارد. در این بخش به بررسی این موضوع می‌پردازیم که شما از نظر انواع هیجانات زیر در چه وضعیتی قرار دارید:

• پشتکار
• وابستگی به پاداش
• آسیب گریزی
• خلق و خوی همراه با خشم و کینه ‌توزی
• واکنش به خشم
• همدلی

مزایای استعدادیابی ژنتیکی

آزمایش استعدادیابی ژنتیکی این پتانسیل را دارد که شیوه شناسایی، توسعه و پرورش استعدادها را متحول کند. در اینجا برخی از مزایای آزمایش استعدادیابی ژنتیکی آمده است. در خصوص رشد و توسعه فردی بیشتر بخوانید.

در واقع دلایل متعددی وجود دارد که بیان می‌کند «چرا شناسایی استعدادیابی ژنتیکی از DNA مورد توجه قرار گرفته است.» :

1. درک پایه ژنتیکی استعداد

محققان تغییرات ژنتیکی مرتبط با استعدادهای خاص مانند توانایی ورزشی، استعداد موسیقی و توانایی‌های شناختی را شناسایی کرده‌اند. با درک زیربنای ژنتیکی استعداد، می‌توانیم به اطلاعاتی در مورد عواملی که به تفاوت‌های فردی در توانایی‌ها کمک می‌کنند دست یابیم.

2. شناسایی زودهنگام استعدادهای بالقوه

آزمایش ژنتیک استعدادیابی به طور بالقوه می‌تواند افراد با استعدادهای خاص را در سنین پایین شناسایی کند. این شناسایی زودهنگام می‌تواند امکان حمایت زودهنگام از استعدادهای فرد را فراهم کند که در ادامه می‌تواند به افراد کمک کند تا از تمام پتانسیل خود بهره‌مند شوند. اگر برای شمام سوال است که بهترین سن استعدادیابی چه زمانی است؟ کلیک کنید.

3. یادگیری و آموزش شخصی‌سازی شده (هدایت تحصیلی)

اطلاعات استعدادیابی ژنتیکی می‌تواند برای شخصی‌سازی برنامه‌های یادگیری و آموزش استفاده شود. این روش می‌تواند به افراد کمک کند تا بر دروسی که بیشترین پتانسیل را دارند تمرکز کنند و از اتلاف وقت و تلاش در رشته‌هایی که احتمال موفقیت کمتری دارند اجتناب کنند.

4. پیشگیری از آسیب های تحصیلی و شغلی

تست استعدادیابی ژنتیکی می‌تواند به شناسایی افرادی که در معرض خطر ابتلا به برخی ناتوانی‌های یادگیری یا چالش‌های دیگر هستند کمک کند. این شناسایی زودهنگام باعث حمایت به موقع از استعدادهای فرد شده و در نهایت می‌تواند از چالش‌ها و آسیب‌های موجود در مسیر پیشرفت شغلی و تحصیلی فرد کمک کند.

5.درک بیشتر پتانسیل انسانی

تحقیقات استعدادیابی ژنتیکی به ما کمک می‌کند تا پایه ژنتیکی پتانسیل انسانی را بهتر درک کنیم. این دانش می‌تواند به ما کمک کند تا راه‌های جدید و نوآورانه برای شناسایی و پرورش استعداد افراد ایجاد کنیم.

برای انجام آزمایش ژنتیک استعدادیابی کلیک کنید.

اطلاعات تست استعدادیابی ژنتیکی TalentX چقدر معتبر است؟

دقت و تکنولوژی به کار رفته در آزمایش ژنتیک استعدادیابی چگونه است؟ مای اسمارت ژن در این آزمایش از به روزترین نتایج منتشر شده مطالعات همراهی ژنتیکی (‌‌GWAS) برای تجزیه و تحلیل، تخمین و کشف استعداد و صفات پیچیده چند عاملی استفاده می‌کنیم.

1. در اولین مرحله، DNA از نمونه بزاق یا خونی که برای ما ارسال نموده‌اید استخراج می‌شود.
2. سپس کدهای حدود ۷۰۰ هزار نشانگر ژنتیکی با استفاده از تکنولوژی توالی یابی پیشرفته خوانش می‌شود.
3. در مرحله بعد، داده‌های حاصل از خوانش نشانگرهای DNA، وارد مرحله تجزیه و تحلیل کامپیوتری پیچیده شده و به روزترین نتایج استخراج شده از مطالعات همراهی GWAS با الگوریتم‌های اختصاصی روی آن‌ها اعمال می‌شود.
4. در نهایت نتایج مربوط به توامندی ها و صفات پیچیده چندعاملی بررسی شده در قالب یک گزارش به شما ارائه می‌گردد.

نکته: داده‌ها و نتایجی که هنگام مطالعه بر روی اطلاعات ژنتیکی شما به دست می‌آید، استعداد شما در مقایسه با مابقی جمعی بوده و به این معنی است که طبق این مطالعه و از نظر آماری، شما توانمندی بیشتری نسبت به اکثریت جمعیت برای بروز این استعدادها دارید یا خیر.

استعدادیابی ژنتیکی مناسب چه افرادی است؟

شناخت توانمندی‌ و پتانسیل‌ها در هر سنی لازم و ضروری است. شما در هر سنی با شناخت نقاط ضعف و قوت خود می‌توانید برنامه‌ریزی بهتری در جهت دست‌یابی به اهداف‌تان داشته باشید.

بنابراین این تست در هر سنی قابل استفاده است. البته ذکر این نکته ضروری است که هر چه در سنین پایین‌تری نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید، امکان تغییر و فرصت سرمایه‌گذاری بر روی این نقاط بیشتر است. اما به طور کلی بسیار مناسب

• استعدادیابی کودکان
• شناخت توانمندی‌های تحصیلی و هدایت تحصیلی در سنین نوجوانی
• مناسب برای خودشناسی و انتخاب یا تغییر مسیر شغلی برای رشد و توسعه فردی در سنین بزرگسالی

است.

سرمایه گذاری درست و آگاهانه روی توانمندی های کودک

انجام آزمایش استعدادیابی در دوران خردسالی، می تواند مسیری که والدین برای تربیت و پرورش کودک طی میکنند را روشن و هدفمند کند؛ برنامه های آموزشی برای او در نظر داشته باشند که هم از آن ها لذت می برد و هم ذاتا توانایی رشد در آن ها را دارد.

انتخاب مسیر درست برای نوجوانان

در سنین نوجوانی که بین دوراهی هایی برای انتخاب رشته تحصیلی دبیرستان و پس از آن دانشگاه قرار می گیریم؛ آگاهی نسبت به توانایی های ذاتی، می تواند در تصمیم گیری های ما تاثیر مثبت و بسزایی داشته باشد.

خودشناسی و ارتقای فردی و شغلی

تست استعدادیابی ژنتیکی صرفا مناسب کودکان و یا نوجوانان نیست؛ در هر سنی افراد می توانند تمایل به شناخت عمیق تر شخصیت خود داشته باشند. این خودشناسی می تواند نقطه عطفی در رشد شخصیت و پیشرفت شغلی باشد.

نکته مهم تست استعدادیابی ژنتیکی بزرگسال و یا کودکان، به هیچ عنوان به شما نمی‌گوید می‌توانید به اهداف خود برسید یا خیر، بلکه به شما می‌گوید «در هر مسیری که هستید، با سرمایه‌گذاری درست و به موقع می‌توانید شانس موفقیت خود را افزایش دهید.»

مراحل انجام آزمایش ژنتیک استعدادیابی

تست استعدادیابی ژنتیکی در چهار مرحله انجام می شود:

نمونه‌گیری و استخراج DNA

• در قدم اول، بعد از خرید تست، کیت نمونه‌گیری مای اسمارت ژن برای شما ارسال می‌شود.
• سپس با استفاده از محتویات کیت و راهنمای آن، بزاق دهان خود یا فرزندتان را جمع‌آوری نموده و برای ما ارسال می‌کنید.
• با رسیدن این نمونه به شرکت «مای اسمارت ژن»، تیم فنی اقدام به استخراج DNA نمونه‌ها می‌نماید.

خوانش دیتاهای ژنتیکی و تحلیل اطلاعات

با استخراج DNA از نمونه‌های ارسالی شما، DNA ها برای خوانش اولیه به آزمایشگاه ارسال می‌شود. مجموع زمان مورد نیاز برای خوانش و تحلیل ابتدایی ۶ تا ۸ هفته کاری است. 

جلسه مشاوره با روانشناس

بعد از آماده شدن دیتاهای اولیه، با هماهنگی‌ تیم پشتیبانی مای اسمارت ژن، یک جلسه مشاوره‌ برای شما تنظیم می‌شود. در این جلسه، ابتدا ارزیابی اولیه‌ای نسبت به محیط پیرامون شما صورت می‌گیرد.

این ارزیابی برای ارائه توصیه‌های مناسب به شما بسیار ضروری است. سپس نتیجه نهایی تحلیل تست با استفاده از کنار هم قرار دادن ارزیابی محیطی و دیتاهای ژنتیکی ارائه می‌شود.

گزارش اختصاصی شما

بعد از تکمیل جلسات مشاوره با روانشناس و خوانش دیتاهای ژنتیکی شما، گزارشی شخصی سازی شده (حاوی اطلاعاتی کامل از شاخص‌های ژنتیکی اندازه‌گیری شده توسط تیم تحلیل مای اسمارت ژن) به همراه توصیه‌های روانشناس، بر اساس دیتاهای ژنتیکی برای شما ارسال می‌شود. 

آیا استعدادیابی از طریق ژنتیک امکان پذیر است؟ برای مطالعه کلیک کنید.

چرا تست استعدادیابی TalentX مای اسمارت ژن؟

• استفاده از تکنولوژی ژنوتایپینگ
• خوانش بیش از 700 هزار نقطه ژنتیکی برای اطلاعات دقیق‌تر
• جلسات مشاوره رایگان
• دقت بالا و مقایسه با جمعیت ایرانی
• حفظ حریم خصوصی
• نمونه گیری آسان و بدون نیاز به حضور در مرکز
• شرایط پرداخت اقساطی
• مورد تائید پدر علم ژنتیک ایران؛ دکتر داریوش فرهود

جمع بندی

با انجام آزمایش ژنتیک استعدادیابی مای اسمارت ژن، می‌توانید نقاط قوت و ضعف خود یا فرزندتان را در جامعه ایرانی بررسی کنید و با تصمیم گیری آگاهانه روی توانمندی هایتان سرمایه گذاری کنید.

یا برای مثال، موفقیت شغلی موضوع خیلی مهمی است. با توجه به نتایج به دست آمده از مطالعات، می‌دانیم که موفقیت شغلی مستقیما به پذیرش تجربیات جدید، وظیفه شناسی، توافق‌جویی و روان‌رنجوری وابسته است. تمام شاخص‌های اندازه‌گیری شده در تست استعدادیابی TalentX مورد بررسی و قابل بهبود هستند.

شما دوست دارید خودتان یا فرزندتان در آینده، به موفقیت‌های تحصیلی، شغلی و غیره دست یابید. برای رسیدن به این هدف، لازم است مهارت‌ها را کسب کنید.