تربیت کودک از بدو تولد یک موضوع حائز اهمیت است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود، زیرا هرچه تربیت به‌شکل بهتری صورت گیرد، فرزند شما در آینده موفق‌تر خواهد بود.
اما گاهی اوقات تربیت کودک مسئولیت پذیر یا تربیت کودک برای مغزی یکپارچه کار ساده‌ای نخواهد بود و ممکن است خطاهایی از والدین در مسیر رسیدن به این هدف سر بزند و آینده فرزند خود را دچار مشکل کند. از همین رو لازم است که تمام خانواده‌ها با نکات مهم تربیت کودک از بدو تولد آشنا شوند تا بتوانند بهترین عملکرد را در این زمینه داشته باشند.
اهمیت تربیت کودک
منظور از تربیت کودک، آموزش رفتار و گفتار مناسب، ایجاد شرایط برای شکوفاسازی استعدادها و رسیدن به کمال است. حال در مسیر این تربیت افراد مختلفی مانند پدر، مادر، معلم، دوستان، جامعه و … تاثیرگذار هستند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به بستر خانواده اشاره کرد. توجه داشته باشید که پدر و مادر هر دو در قبال تربیت کودک از بدو تولد موظف هستند و اگر در عمل الگوی شایسته‌ای نباشند، فرزندشان به اخلاقیات و رفتارهای نامطلوب گرایش پیدا خواهد کرد. از همین رو برای جلوگیری از اتفاق‌های ناگوار در آینده، باید به بحث تربیت توجه ویژه‌ای شود.
از چه سنی باید به تربیت کودکان اهمیت داد؟
دوران بارداری یکی از مهم‌ترین دوره‌های تربیتی فرزندان است، زیرا ساختمان روانی و جسمانی کودک شما در این دوره پی‌ریزی میشود؛ از همین رو باید به تربیت کودک قبل از تولد توجه ویژه‌ای شود. از طرفی همه می‌دانیم که خانواده اولین و مهم‌ترین محیط برای تعلیم و تربیت فرزندان است و مادر در بین اعضای خانواده نقش مهم‌تری دارد، زیرا مادر است که به‌عنوان رنگ‌دهنده‌ی شخصیت و حتی سازنده‌جنین شناخته میشود.
درواقع محیط پرورش شخصیت فرزند، رحم مادر است و جنین در این محیط از خون مادر و غذای او تغذیه می‌کند. از همین رو لازم است که مادر در زمینه بهداشت و خوردن غذاهای مناسب، حلال، مقوی و مفید حساسیت به خرج دهد. از طرفی روانشناسان نیز اعتقاد دارند که تربیت فرزند قبل از تولد، تاثیر بسیاری در تربیت دیگر دوره‌ها خواهد داشت، زیرا کلیه حالات، رفتارها، خطورات فکری، سکنات و رفتارهای کودک از این دوران شکل می‌گیرد.
مطلب پیشنهادی: بهترین سن استعدادیابی کودکان چه زمانی است؟
حتی طبق بررسی‌های صورت گرفته، نظریه‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد تراوش هورمون‌های مختلف در بدن مادر بسته به شرایط مختلف، روی وضعیت جسمانی و روانی جنین تاثیر می‌گذارد. پس با این اوصاف نسبت به تربیت کودک قبل از بارداری فکر کنید و مطمئن شوید که تمام شرایط برای داشتن یک فرزند سالم و تربیت کودک سخت کوش مهیا است. در ادامه باید به تربیت صحیح کودک از نوزادی توجه داشته باشید و همین روند را به‌شکل درست بر اساس سن فرزند خود ادامه دهید.
انتخاب شیوه تربیت بر اساس جنسیت کودک
بسیاری از خانواده‌ها که هم فرزند دختر و هم فرزند پسر دارند، از شیوه‌های مشابه تربیتی استفاده می‌کنند؛ اما باید بدانید که تربیت پسر با تربیت دختر تفاوت‌هایی دارد و شما برای موفق شدن در زمینه تربیت کودک از بدو تولد، باید به این موضوع توجه داشته باشید تا بتوانید عملکرد درستی از خود به نمایش بگذارید.
تربیت فرزند پسر
یکی از چالش‌هایی که خانواده‌ها برای تربیت کودک سخت کوش با آن روبرو می‌شوند، تربیت پسر بچه است و طبق نظر اکثر خانواده‌ها، تربیت پسر در مقایسه با دختر سخت‌تر خواهد بود. همان‌طور که می‌دانید فرزندان پسر نسبت به فرزندان دختر، لجبازتر هستند و مدام تلاش می‌کنند که آزاد و مستقل باشند. بنابراین شما باید برای تربیت کودک مودب و باهوش به برخی از نکات توجه داشته باشید.
به کودکت یاد بده از توانایی هاش درست استفاده کنه!
با آزمایش استعدادیابی ژنتیکی، ویژگی های ذاتی فرزندت رو بشناس و برای تقویت نقاط قوت و ضعفش راهکار دریافت کن! اینطوری آینده اش روشنه!
تربیت پسر 1 ساله
طرز تربیت کودک یک ساله حائز اهمیت است، زیرا در این سن فرزند شما توجه بیشتری به محیط دارد. پس در برابر فرزند خود به‌درستی صحبت کنید و از انجام رفتارهای ناشایست بپرهیزید تا تربیت کودک یک ساله به خوبی آغاز شود.
تربیت پسر 2 ساله
2 سالگی سنی است که خانواده باید برای ارتباط برقرار کردن با فرزند خود تلاش کند. دقت داشته باشید که استفاده از کلمات مناسب در تربیت کودک زیر دو سال و دو سالگی اهمیت دارد، زیرا کودک شما در این سن به‌دنبال یادگیری کلمات جدید است و اگر شما از کلمات زشت و ناپسند استفاده کنید، به‌سرعت این کلمات را یاد می‌گیرد. همچنین در این سن فرزند شما قابلیت تشخیص خشم و دعوا را نیز دارد، به همین دلیل تمام تلاش خود را کنید که جلوی فرزند دو ساله خود خشونت و دعوا نداشته باشید.
تربیت پسر 3 ساله
سه سالگی سنی است که پسر بچه‌ها پا به دوره لجبازی و کنجکاوی می‌گذارند. برای مثال به‌سراغ پریزهای برق می‌روند یا دوست دارند کارهای خطرناک دیگری نیز انجام دهند. حال شما باید برای تربیت کودک سه ساله لجباز خود تدابیری داشته باشید. برای مثال برای پریزهای برق درپوش بگذارید و مدام به فرزند خود یادآوری کنید که نباید به سراغ پریزهای برق برود، زیرا این کار می‌تواند باعث آسیب به او شود. البته تربیت کودک سه ساله باید به‌شکل ساده و واضح انجام شود تا کودک بتواند این مسائل را درک کند.
تربیت پسر 4 ساله
امکان دارد موانع بسیاری در مسیر تربیت کودک لجباز 4 ساله شما پیش آید، اما مهم این است که همه موانع برداشتنی هستند. در این سن کودک شما از دوره نوپا بودن خارج شده و از لحاظ فکری و مغزی نیز پیشرفت داشته است، اما هرگونه کم گذاشتن از نظر تربیتی در این سن، می‌تواند خطرساز باشد. بنابراین تمام رفتارها و حرکات فرزند خود را تحت نظر بگیرید و کمک کنید تا کودک شما بتواند مسیر موفقیت خود را پیدا کند.
تربیت پسر بچه پس از 4 سالگی
پسر بچه شما پس از 4 سالگی پا به دوره‌ی جدیدی از زندگی می‌گذارد و ارتباط بیشتری با دیگر مردم جامعه برقرار خواهد کرد. به همین دلیل شما باید پروسه مربوط به تربیت کودک از بدو تولد که شروع کرده‌اید را تکمیل کنید و اجازه ندهید محیط و عوامل محیطی در تربیت فرزند شما تاثیر منفی داشته باشد.
این نکته را نیز فراموش نکنید که حجم بیشتر تربیت کودک زیر هفت سال، در محیط خانه و خانواده صورت می‌گیرد، اما از طرفی تربیت کودک کلاس اولی در محیط مدرسه خواهد بود. بنابراین لازم است که شما تربیت کودک هفت ساله خود را به‌درستی انجام دهید تا در محیط مدرسه این تربیت کامل شود. دقت داشته باشید که اگر شما در زمینه تربیت کودک از بدو تولد کم‌کاری داشته باشید، تربیت در محیطی مانند مدرسه نیز با شکست مواجه خواهد شد، زیرا تربیت کودکان طلایی از تولد تا 7 سالگی خواهد بود که حجم بیشتر آن مربوط به تربیت خانه و خانواده است.
البته نباید از تربیت کودک هشت ساله پسر و تربیت کودک نه ساله پسر غافل شد، زیرا پسر بچه‌ها در این سن با موضوعات بیشتری آشنا می‌شوند و ارتباط بیشتری با دوستان خود دارند. از همین رو اگر شما نکات مثبت و منفی را به‌درستی به فرزند خود آموزش ندهید، در این سنین فرزند شما تصمیمات اشتباهی می‌گیرد و از مسیر درست خارج خواهد شد، اما اگر تربیت کودک از بدو تولد به‌درستی انجام شده باشد، فرزند شما توانایی تشخیص رفتارهای خوب از بد را خواهد داشت و همین موضوع کمک می‌کند که به موفقیت برسد.
تربیت فرزند دختر
تربیت فرزند دختر بسیار حساس است و باید به‌صورت دقیق انجام شود. به‌طور کلی دخترها در مقایسه با پسرها نسبت به تصمیمات والدین کمتر مخالفت می‌کنند و لجاجت کمتری دارند، اما این بدان معنا نیست که اصلا مخالفتی ندارند. حال اگر شما نتوانید تربیت کودک از بدو تولد را به‌درستی انجام دهید، نتیجه‌ای که دریافت خواهید کرد، کاملا خلاف انتظارتان خواهد بود.
دختر بچه‌ها معمولا نسبت به پسر بچه‌ها اعتمادبه‌نفس کمتری دارند و اگر به این موضوع توجه درستی نشود، در آینده مشکلات گوناگونی را به وجود خواهد آورد. از همین رو یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در تربیت کودک از بدو تولد به آن توجه شود، این است که با فرزند خود به‌درستی صحبت کنید و در صحبت‌های خود ارزش فرزندتان را یادآور شوید. در حقیقت شما به‌عنوان خانواده باید حسی را به فرزند دخترتان بدهید که احساس پوچی نکند و اعتمادبه‌نفس بالایی داشته باشد.
نکات تربیتی جالب در سایر کشورها
امروزه میلیون‌ها نکته وجود دارد که شما می‌توانید برای تربیت کودک از بدو تولد از آنها استفاده کنید. بسیاری از این نکات مربوط به سایر کشورها میشود. برای مثال تربیت کودک در ژاپن یکی از موفق‌ترین شیوه‌های تربیتی بوده است. از همین رو در ادامه به برخی از نکات تربیت کودکان ژاپن اشاره خواهیم کرد.
تربیت کودکان ژاپنی چگونه است؟ چه ویژگی هایی دارد؟
روابط نزدیک مادر فرزندی
روابط بین مادر و فرزند در ژاپن بسیار قوی است، به‌طوری که کودک همیشه و در هر حالت نزد مادر خود می‌ماند. یکی از قوانین روابط نزدیک مادر فرزندی این است که کودک اجازه دارد تا سن 5 سالگی هرکاری که می‌خواهد انجام دهد. این موضوع شرایطی را فراهم می‌کند که کودک درک کند بچه خوب، مسئولیت‌پذیر و مودبی باشد.
اهمیت خانواده
خانواده نقش مهمی در تربیت کودکان ژاپنی دارد و از میان اعضای خانواده، مادر زمان بیشتری را با کودک سپری می‌کند. همچنین خانواده‌های ژاپنی معتقد هستند که نباید فرزند خود را تا 3 سالگی به مهدکودک بفرستند. از طرفی استخدام پرستار کودک را نیز کار درستی نمی‌دانند و کودک خود را نزد پدربزرگ یا مادربزرگ نمی‌گذارند، زیرا معتقد هستند که رابطه خانواده‌ها باید گرم و صمیمی باشد تا فرزندشان به‌درستی تربیت شود.
علاوه بر ژاپن، کشورهای دیگری هستند که نکات تربیتی جالبی دارند.
- مهدکودک‌های آلمان، کودکان را از سن سه تا شش سالگی پذیرش می‌کنند و بچه‌ها اجازه ندارند در این سنین در محیط مهدکودک با اسباب‌بازی، بازی کنند.
- در سوئد، کودکان حقوق قانونی مختلفی دارند و والدین نمی‌توانند از هیچ شیوه خشونت‌آمیزی برای تربیت فرزند خود استفاده کنند.
- مهارت کنترل گرسنگی یکی از نکات تربیتی است که به کودکان کرهجنوبی آموزش داده میشود.
تربیت از دیدگاه روانشناسی
تربیت کودک یکی از مسائل مهم در روانشناسی است که بر موضوع ذهن و رفتار کودک تمرکز دارد. ضرورت تربیت کودک به‌قدری است که امروزه تحقیقات و بررسی‌های بسیاری در این باره انجام شده و نتایج نشان می‌دهد که این حوزه تاثیر قابل توجه‌ای روی تربیت داشته است. همچنین به‌دلیل اهمیتی که این موضوع دارد، سخنرانی‌های متعددی توسط روانشناسان انجام شده که برای مثال می‌توان به سخنرانی تربیت کودک یک ساله دکتر هلاکویی یا سخنرانی تربیت فرزند فرهنگ اشاره کرد. البته دکتر هلاکویی و دکتر فرهنگ سخنرانی‌های مختلفی درباره تربیت کودک باهوش، تربیت کودک بهانه گیر، تربیت کودک درون گرا، برون گرا و …. داشته‌اند که می‌توانید با مشاهده آنها نکات آموزنده‌ای را بیاموزید.
با کودک لجباز چگونه رفتار کنم؟
شرایطی را تصور کنید که برای مثال کودک 5 ساله شما در موضوعات مختلف با شما لجبازی می‌کند. مسلما در چنین شرایطی برای شما سوال پیش می‌آید که تربیت کودک لجباز 5 ساله یا تربیت کودک نافرمان خود را چگونه انجام دهید تا در آینده مشکلی پیش نیاید؟! دقت داشته باشید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که علت لجبازی کودک خود را متوجه شوید. معمولا کودکان بخاطر دلایلی چون زیاده‌خواهی، عدم تمایل به انجام وظایف، درخواست‌های غیر معقول و … شروع به لجبازی می‌کنند و تا زمانی که به خواسته خود نرسند به لجبازی ادامه می‌دهند.
حال شما می‌توانید برای آنکه کودک دست از لجبازی بردارد، حد و مرزی را برایش مشخص کنید و برای عبور از این حد و مرز جریمه یا پاداش در نظر بگیرید. برای مثال اگر فرزند شما کار شایسته‌ای انجام داد، حتما او را تشویق کنید و تا جایی که امکان دارد هدیه‌ای به او بدهید. این کار باعث میشود که احساس لجبازی در کودک شما کمتر شود. همچنین برای تربیت کودک حرف گوش نکن یا تربیت کودک گستاخ، می‌توانید جرایمی را در نظر بگیرید. البته توجه داشته باشید که جریمه تعیین شده که روش تربیت کودک گستاخ است، آسیبی به جسم و روح کودک وارد نکند.
معرفی چند کتاب تربیتی
شما می‌توانید علاوه بر گوش دادن یا مشاهده فیلم‌های روانشناسی مربوط به تربیت کودک از بدو تولد، کتاب‌های مربوط به این موضوع را نیز مطالعه کنید. تربیت کودک استاد تراشیون، تربیت کودک به روش مونته سوری، تربیت کودک عین صاد، تربیت کودک علی صفایی و تربیت کودک از نگاه معصومین از جمله نوشته‌هایی هستند که می‌توان به‌عنوان منبع تربیت کودک کتاب از آنها نام برد. شما می‌توانید با مطالعه این کتاب‌ها با نکات ضروری مربوط به تربیت کودک صفر تا سه سالگی و بزرگتر آشنا شوید و بهترین عملکرد را در برابر فرزند خود داشته باشید. البته امکان استفاده از اپلیکیشن تربیت کودک گهواره نیز وجود دارد که در صورت نیاز می‌توانید از ویژگی‌های آن برای تربیت کودک شجاع کمک بگیرید.
تربیت کودک از دیدگاه اسلام
اشاره به تربیت کودک در قرآن یکی از موضوعاتی است که نشان می‌دهد باید به موضوع تربیت توجه شود. علاوه بر قرآن، احادیثی نیز وجود دارد که اهمیت این موضوع را نشان می‌دهند. برای مثال می‌توان به سخنان امام علی درباره تربیت کودک در نهج البلاغه اشاره کرد. امام و پیامبران دیگری نیز درباره تربیت کودک سخن گفته‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
- پیامبر (صلی الله علیه وآله): «فرزند صالح، گلی است از بوستان بهشت.»
- امام صادق (علیه السلام): «میراث خدا به بنده مومنش فرزند صالح است.»
جمع‌بندی و نکات مهم
همان‌طور که مطالعه کردید، در این مقاله درباره اهمیت تربیت کودک از بدو تولد صحبت کردیم و اطلاعاتی را در این باره در اختیارتان قرار دادیم. حال اگر به دنبال شیوه‌هایی برای تربیت کودک طلاق، تربیت کودک بیش فعال، تربیت کودک نابغه، تربیت کودک زودرنج و … هستید، می‌توانید از کتاب‌های معرفی شده یا راه‌حل‌های مطرح شده استفاده کنید و متوجه نکات ضروری شوید.
