سندرم آسپرگر چیست؟ علائم و درمان

شاید گوشه‌گیری فرزندان یا یکی از اطرافیانتان شما را به این مقاله کشانده است. سندرم آسپرگر یکی از اختلالات احتمالی است که در این مواقع افراد به وجود آن شک می‌کنند.

این اختلال در اوایل کودکی قابل تشخیص است، اما سندرم آسپرگر چیست؟ چه علائمی دارد و توسط چه کسی تشخیص داده می‌شود و… جواب همه سوالاتتان در این مقاله هست. در ادامه اطلاعات خوبی  در مورد سندرم آسپرگر در اختیار شما قرار خواهد گرفت.

سندرم آسپرگر چیست؟

سندرم آسپرگر نخستین بار در سال ۱۹۴۴ توسط پزشک اتریشی به نام هانس آسپرگر با انتشار مقاله‌ای آن را توصیف شد. آسپرگر نوعی اختلال رشد عصبی است، مبتلایان به سندرم آسپرگر (Asperger syndrome) از نظر هوشی مانند سایر افراد به نظر می‌رسند، اما در کسب مهارت‌های اجتماعی در ارتباط بین فردی و ارتباط غیر کلامی با مشکلاتی روبرو هستند. افراد مبتلا به آسپرگر علایق، رفتارهای وسواسی و تکراری دارند.

این سندرم اکنون بخشی از یک گروه گسترده‌تر بیماری‌ها به نام اختلال طیف اوتیسم است، اما بسیاری افراد هنوز از اصطلاح آسپرگر برای آن استفاده می‌کنند.

پزشکان این بیماری را نوعی از اوتیسم با “عملکرد بالا” می‌نامند؛ نشانگان آسپرگر شکل ملایمی از طیف اوتیسم به شمار می‌آیند. وجه تمایز اسپرگر حفظ مهارت‌های تکلمی، ضریب هوشی  بالاتر از میانگین جامعه و حافظه بلند مدت قوی است. از ویژگی‌های دیگر این افراد خودآگاهی نسبت به شرایط خود و آزادانه صحبت کردن درباره محدودیت ها است.

علائم سندرم آسپرگر چیست؟

علائم سندرم آسپرگر در اوایل زندگی شروع می‌شود. اگر شما والدین این کودکان هستید ممکن است متوجه شوید که آن‌ها نمی توانند تماس چشمی برقرار کنند.

همچنین ممکن است فرزند شما در موقعیت های اجتماعی راحت  به نظر نمی‌رسد، کودک نمی داند وقتی کسی با او صحبت می‌کند چه بگوید یا چگونه پاسخ دهد.

آن‌ها ممکن است نشانه‌های اجتماعی را که برای افراد دیگر واضح است مانند زبان بدن یا حالات صورت افراد را نادیده بگیرند. به عنوان مثال، آن‌ها ممکن است متوجه نشوند که کسی را ناراحت، عصبی یا مضطرب کرده‌اند.

نشانه دیگر این است که کودک شما ممکن است احساسات کمی نشان دهد. آن‌ها ممکن است هنگام خوشحالی لبخند نزنند یا از شوخی نخندند. یا ممکن است آن‌ها به روشی غیرمعمول یا رباتیک صحبت کنند.

این کودکان ممکن است بیشتر اوقات در مورد خودشان صحبت کنند یا در مورد یک موضوع خاص زیاده‌روی کند، مانند سنگ ها یا آمار فوتبال.آن‌ها همچنین ممکن است نسبت تغییر مقاومت زیادی داشته باشند و آن را دوست نداشته باشند.

تشخیص سندرم آسپرگر

اولین مرحله ارزیابی است، اگر در کودک خود علائمی از این بیماری مشاهده کردید، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. او شما را به پزشک بهداشت روان و متخصص اوتیسم ارجاع می‌دهد. در واقع برای درمان این بیماری متخصصان حوزه پزشکی به طرق گوناگون عمل می‌کنند.

روانشناس، مشکل کودک را از طریق احساسات و رفتار او تشخیص می‌دهد و آن را درمان می‌کند. متخصص مغز و اعصاب بر رفع مشکلات مغزی کودک متمرکز می‌شود. همچنین متخصص رشد اطفال و گفتار درمانگر در زمینه بهبود گفتار و سایر مشکلات رشدی تخصص دارند.

پزشک ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسد:

• کودک شما چه علائم غیرعادی دارد و چه موقع برای اولین بار متوجه آن‌ها شدید؟
• چه زمانی کودک برای اولین بار یاد گرفته است صحبت کند و چگونه ارتباط برقرار می‌کند؟
• آیا فرزند شما بر هر موضوع یا فعالیتی که انجام می‌دهد تمرکز دارد؟
• آیا او دوستی دارد و چگونه با دیگران ارتباط برقرار می‌کند؟

پس از این پرسش‌ها، پزشک کودک را در موقعیت‌های مختلف ارزیابی کرده و نحوه برقراری ارتباط و رفتار او را در نظر می‌گیرد.

علت سندرم آسپرگر چیست؟

اگر در نظر بگیریم که سندرم آسپرگر یکی از اختلالات اوتیسم است، انتظار می رود که علل سندرم آسپرگر با اوتیسم یکسان باشد. علل دقیق اختلالات اوتیسم مشخص نشده است، اگرچه عامل ارثی (ژنتیکی) در این امر دخیل است.

در برخی موارداختلالات اوتیسم ممکن است مربوط به قرار گرفتن در معرض سموم، تراتوژن‌ها، مشکلات بارداری یا تولد و عفونت‌های قبل از تولد باشد. این تأثیرات محیطی ممکن است با هم برای تغییر یا افزایش شدت نقص ژنتیکی بالقوه به صورت زمینه ای عمل کنند.

سندرم آسپرگر چگونه درمان می‌شود؟

در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای سندرم آسپرگر وجود ندارد. با این حال روش های درمانی مختلفی برای کاهش علائم این اختلال وجود دارد. درمان اغلب براساس علائم خاص کودک است.

• درمان دارویی

از داروها اغلب برای درمان علائم آسپرگر استفاده می شود، این داروها عبارتند از:

• برای کاهش تحریک پذیری ، آریپیپرازول (Abilify) برای کاهش تحریک پذیری
• برای کاهش بیش فعالی، گوانفاسین (تنکس) ، اولانزاپین (Zyprexa) و نالترکسون (ReVia)
• کاهش رفتارهای تکراریف مهارکننده‌های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI)
• ریسپریدون (Risperdal Consta) برای کاهش تحریک و بی خوابی

دارو می‌تواند برای کنترل رفتارهای مشکل آفرین که ممکن است به دلیل AS ایجاد شود مفید باشد. با این حال، روش‌های درمانی دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند مهارت‌های ارتباطی، تنظیم عاطفی و تعامل اجتماعی را بهبود بخشد. درمان این بیماری در هر کودک متفاوت است و روشی یکسان برای درمان بیماران وجود ندارد. پزشک معالج ممکن است برای یافتن یک روش درمانی مناسب، چندین روش را امتحان کند که شامل موارد زیر است:

• آموزش مهارت‌های اجتماعی

در گروه‌ها یا جلسات یک‌نفره درمان‌گر به فرزند شما یاد می‌دهد، که چگونه با دیگران تعامل داشته باشد. مهارت‌های اجتماعی معمولاً با الگوبرداری از رفتار معمولی، به بهترین وجه آموزش داده می‌شود.

• گفتار درمانی

این روش درمانی به بهبود مهارت‌های ارتباطی کودک کمک می‌کند. به عنوان مثال او می‌آموزد که چگونه به جای یک لحن یکنواخت، از یک الگوی طبیعی بالا و پایین استفاده کند. او همچنین در مورد چگونگی شروع و ادامه مکالمه دو طرفه و درک زبان بدن مانند حرکات دست و تماس چشمی آموزش خواهد گرفت.

• درمان شناختی رفتاری

این روش به فرزند شما کمک می‌کند تا روش تفکر خود را تغییر دهد. با این روش درمانی  او می‌تواند احساسات و رفتارهای تکراری خود مانند عصبانیت ناگهانی، از دست دادن کنترل و وسواس را کنترل کند.

• آموزش والدین

والدین بسیاری از تکنیک‌هایی را که به کودکشان آموزش داده می‌شود، یاد می‌گیرند تا در خانه روی مهارت‌های اجتماعی او کار کنید. برخی از خانواده‌ها نیز برای مقابله با چالش‌های زندگی با کودک مبتلا به آسپرگر، به مشاور مراجعه می‌کنند.

• تحلیل رفتار کاربردی

در این روش مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی مثبت در فرزند شما ترغیب می‌شود و از رفتارهای ناپسند بازداشته می‌شود؛ درمانگر برای کسب نتیجه از تشویق یا “تقویت مثبت” استفاده می‌کند.