انواع حساسیت و آلرژی های شایع + راه درمان

هایآلرژی یا همان حساسیت، بیماری شایعی است که گاهی روند طبیعی زندگی را مختل کند. در این مقاله با علائم آلرژی و نحوه مدیریت انواع حساسیت آشنا می‌شویم. حساسیت یا آلرژی یکی از بیماری‌های آزاردهنده‌ای است که بسیاری از ما، به‌ویژه در فصل‌های بهار و پاییز، با آن دست به گریبان هستیم. این بیماری بسیار رایج متأسفانه در دنیا رو به افزایش است و در هر فردی به شکلی بروز می‌کند و گاهی ممکن است حتی خطر جانی داشته باشد.

حساسیت یا آلرژی چیست؟

آلرژی پاسخ نامناسب سیستم ایمنی بدن به موادی است که معمولاً بی‌ضرر هستند. در تعریف علمی‌تر، آلرژی واکنش بدن به پروتئین‌های خارجی است. این پروتئین‌ها که اصطلاحاً عوامل آلرژی‌زا، حساسیت‌زا یا آلرژن (Allergen) خوانده می‌شوند، معمولاً ضرری برای انسان ندارند؛ بااین‌حال اگر فرد به پروتئین خاصی حساسیت داشته باشد سیستم ایمنی به شکلی افراطی نسبت به حضور آن در بدن واکنش نشان می‌دهد.

سیستم ایمنی هر انسانی، پروتئین‌هایی به نام آنتی‌بادی تولید می‌کند. هنگامی که فرد مبتلا به آلرژی است، سیستم ایمنی آنتی‌بادی‌هایی می‌سازد که یک آلرژن خاص را مضر تشخیص می‌دهند؛ حتی اگر آن آلرژن واقعاً مضر نباشد( مثلاً گردۀ گل) زمانی که فرد در معرض آلرژن قرار می‌گیرد، واکنش سیستم ایمنی او می‌تواند باعث التهاب پوست، التهاب در سینوس‌ها، التهاب در مجاری تنفسی یا دستگاه گوارش شود.

عوارض حساسیت یا آلرژی از شخصی به شخص دیگر متفاوت بوده و از درجات خفیف شروع می‌شود و در موارد شدید حتی می‌تواند کشنده باشد. بیشتر انواع حساسیت درمان قطعی ندارند، اما می‌توان علائم و شدت آن‌ها را کنترل کرد.

عملکرد سیستم ایمنی نسبت به حساسیت ها

به پاسخ سیستم ایمنی بدن نسبت به حساسیت‌ها «واکنش آلرژیک» می‌گویند. به‌عبارتی واکنش آلرژیک پاسخی است که بدن به یک عامل آلرژی‌زا می‌دهد. بدن کسانی که آلرژی دارند و اولین‌بار در معرض یک آلرژن خاص قرار می‌گیرند، یک نوع آنتی‌بادی به نام ایمونوگلوبولین E (به‌اختصار IgE) تولید می‌کنند. این آنتی‌بادی به سلول‌های ماست یا ماست‌سل (Mast cell) که در پوست، مجاری تنفسی و غشای مخاطی دستگاه گوارش قرار دارند، می‌چسبد. آنتی‌بادی‌ها، آلرژن‌ها را در بدن پیدا می‌کنند و با بردن آن‌ها به ماست‌سل (سلول آلرژی) به حذف آن‌ها کمک می‌کنند.

در طی این فرآیند، سلول‌های آلرژی هیستامین آزاد می‌کنند. هیستامین همان ماده شیمیایی است که باعث بروز علائم آلرژی می‌شود و ایمونوگلوبولین E هم عامل ایجاد آلرژی است. در این‌ میان از پاسخ سیستم ایمنی به عوامل حساسیت‌زا با عنوان واکنش ازدیاد حساسیت (Hypersensitivity reaction) یا واکنش حساسیت مفرط هم یاد می‌شود.

چهار نوع واکنش ازدیاد حساسیت داریم:

• نوع ۱ یا فوری

حساسیت نوع یک، فوراً ظرف چند دقیقه رخ می‌دهد. در این نوع آلرژی، آنتی‌بادی IgE نقش واسطه را بر عهده دارد. وضعیت اورژانسی آنافیلاکسی یکی از نمونه‌های این نوع آلرژی هستند.

• نوع ۲

این واکنش ظرف چند ساعت تا چند روز بروز می‌کند و آنتی‌بادی‌های IgG یا IgM (سیتوتوکسیک) در آن نقش دارند. بیماری همولیتیک نوزاد (ناسازگاری خون مادر و نوزاد) و سندرم گودپاسچر (تخریب سلول‌های ریه و کلیه) از پیامد‌های این نوع واکنش محسوب می‌شوند.

• نوع ۳

حساسیت نوع سوم، نوعی واکنش کمپلکس ایمنی (کمپلکس آنتی‌ژن-آنتی‌بادی) است که می‌تواند از چند ساعت تا چند روز یا هفته زمان ببرد. آرتریت روماتوئید و بیماری سرم از جمله بیماری‌هایی هستند که بر اثر این حساسیت به وجود می‌آیند.

• نوع ۴ یا تأخیری

حساسیت نوع چهار یک واکنش ایمنی با واسطه سلولی است؛ یعنی آنتی‌بادی‌ها در انجام آن نقشی ندارند. بخش عمده این واکنش بر اثر تعامل سلول‌های T با آنتی‌ژن‌ها رخ می‌دهد. حساسیت فوق با تأخیری ۲۴ تا ۷۲ ساعته خودش را نشان می‌دهد. درماتیت تماسی یک نمونه از پیامد‌های همین نوع واکنش است.

شایع ترین انواع حساسیت

آلرژی‌ها بسته به منشأء عامل خارجی، انواع مختلفی دارند. شایع‌ترین انواع حساسیت از قرار زیر هستند:

آلرژی غذایی

انواع رایج حساسیت غذایی در بزرگسالان عبارتند از:

• شیر
• تخم‌مرغ
• گندم
• سویا
• بادام‌زمینی
• آجیل درختی (بادام، بادام هندی، پسته و فندق)
• صدف

 

گاها مصرف بیش اندازه ویتامین ها مثل ویتامین ب، واکنش های آلرژیک به همراه خواهد داشت. مصرف ویتامین ها و مکمل ها قطعا باید زیر نظر پزشک انجام شود.

در کودکان هم این آلرژی‌های غذایی شیوع بیشتری دارند:

• شیر
• تخم‌مرغ
• گندم
• سویا
• بادام‌زمینی
• آجیل درختی

هنگامی از یک رژیم غذایی پیروی می کنید، خوب است که حساسیت ها و نیازهای بدن تان به طور خاص در برنامه غذایی لحاظ شده باشد. در برنامه غذایی ژنتیکی، کوچک ترین نیازها و حساسیت های بدنی شما بررسی می شود. برای آشنایی بیشتر با برنامه غذایی شخصی سازی شده، کلیک کنید.

آلرژی تنفسی یا حساسیت به مواد استنشاقی

آلرژی تنفسی بر اثر موادی به وجود می‌آید که در هوا معلق هستند. آلرژن‌های استنشاقی ممکن است در طول سال روی فرد اثر بگذارند (اصطلاحاً آلرژن‌های دائمی) یا آنکه فصلی باشند (همان آلرژی فصلی). آلرژی بینی و حساسیت گلو از شایع‌ترین علائم این آلرژی است.

اگر فرد به آسم مبتلا باشد، آلرژی‌های تنفسی می‌توانند علائم او را تحریک کنند یا به آن‌ها شدت ببخشند؛ علائمی مثل خس‌خس سینه و تنگی‌نفس.

آلرژی‌های تنفسی دائمی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:

• آلرژی به حیوانات خانگی

مو، پشم، خز، پوست، شوره، ادرار، مدفوع و بزاق حیوانات خانگی می‌تواند حاوی پروتئین‌های حساسیت‌زا باشد.

• حساسیت به هیره یا مایت‌های خانگی (Dust mites)

مایت‌ها، حشره‌هایی مانند کنه هستند که در گرد و غبار و الیاف پارچه‌ها زندگی می‌کنند. اندازه این حشره‌ها به حدی کوچک است که بدون چشم مسلح نمی‌توان آن‌ها را دید. بالش، تشک، فرش و قالی از سطوح موردعلاقه مایت‌ها محسوب می‌شوند. این حشرات عامل آلرژی به گرد و غبار هستند.

• آلرژی به سوسک

پروتئین‌های موجود در فضله سوسک، بزاق آن، تخم سوسک و لاشه این حشره می‌تواند باعث واکنش آلرژیک شود.

• آلرژی به کپک

کپک‌ها قارچ‌های کوچکی هستند که هاگ‌های آن‌ها مانند گرده در هوا معلق می‌شوند. کپک‌های رایجی که باعث آلرژی می‌شوند عبارت هستند از: آسپرژیلوس، کلادوسپوریوم و آلترناریا.

از میان آلرژی‌های فصلی می‌توانیم به حساسیت به گل و گیاه (حساسیت به گرده‌های آن‌ها) اشاره کنیم. گرده‌ها پودر‌های ریز تولیدشده توسط درختان، علف‌ها و علف‌های هرز هستند که به صورت گرد و غبار روی سطوح می‌نشینند یا در هوا معلق می‌شوند. گرده‌های درختان اغلب در فصل بهار فضا را پر می‌کنند و گرده‌های علف‌های هرز معمولاً در پاییز در هوا پخش می‌شوند.

آلرژی دارویی

بعضی دارو‌ها ممکن است در فرد واکنش آلرژیک ایجاد کنند. این دارو‌ها می‌توانند گیاهی، تجویزی یا بدون نیاز به نسخه باشند.

برخی از متداول‌ترین دارو‌های حساسیت‌زا این‌ها هستند:

• آنتی‌بیوتیک‌ها
• دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی
• انسولین
• دارو‌های شیمی‌درمانی

آلرژی به لاتکس

حساسیت به لاتکس معمولاً بعد از تماس چندباره با لاتکس طبیعی، خودش را نشان می‌دهد. بعضی از رایج‌ترین محصولاتی که با لاتکس طبیعی ساخته می‌شوند عبارتند از:

• دستکش لاستیکی
• بادکنک
• کاندوم و لوازم پیشگیری دیگر
• لوازم بانداژ و پانسمان
• توپ‌های لاستیکی

آلرژی به نیش حشرات

حشرات گزنده با نیش زدن، نوعی سم را وارد بدن قربانی می‌کنند. این سم می‌تواند واکنش آلرژیک به‌همراه داشته باشد. حشرات گزنده‌ای که بیش از انواع دیگر باعث واکنش آلرژیک می‌شوند این‌ها هستند:

• زنبور عسل
• زنبور سرخ (زنبور گاوی) و زنبور‌های بی‌عسل دیگر
• مورچه آتشین

آلرژی‌های آرایشی

عطر‌ها و محصولات آرایشی-بهداشتی هم می‌توانند حاوی ترکیبات حساسیت‌زا باشند و به‌ویژه به حساسیت پوستی منجر شوند. عطر‌ها، ترکیبات نگهدارنده و پارافنیلن دی‌آمین (PPD) موجود در رنگ‌های مو، از رایج‌ترین مواد آلرژی‌زا در این محصولات به شمار می‌روند.

علائم شایع در حساسیت ها

علائم آلرژی به ماده حساسیت‌زایی که وارد بدن شده بستگی دارد. این علائم می‌تواند مجاری تنفسی، سینوس‌ها و مجرای بینی، پوست و دستگاه گوارش فرد را تحت تأثیر قرار بدهد. علائم حساسیت ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. در بعضی موارد، به‌ویژه آلرژی به غذا‌ها یا نیش حشرات، واکنش آلرژیک ممکن است آن‌چنان شدید باشد که زندگی فرد را تهدید کند. به چنین واکنش شدید و خطرناکی آنافیلاکسی گفته می‌شود.

نشانه های تب یونجه یا رینیت آلرژیک (واکنش به گرده گیاهان)

• عطسه
• خارش بینی، چشم یا سقف دهان
• گرفتگی بینی یا آبریزش
• اشک آمدن از چشم‌ها یا قرمزی و ورم آن‌ها (التهاب ملتحمه)

علائم حساسیت غذایی

• احساس گزگز یا خارش در دهان
• تورم لب‌ها، زبان، صورت یا گلو
• کهیر زدن
• آنافیلاکسی

علائم حساسیت به نیش حشرات

• تورم گسترده در محل نیش
• خارش یا کهیر در نقاط مختلف بدن
• سرفه، سنگینی سینه، خس‌خس سینه یا تنگی‌نفس
• آنافیلاکسی

نشانه های حساسیت دارویی

• کهیر
• خارش پوست
• جوش یا بثورات پوستی (راش پوستی)
• ورم صورت
• خس‌خس سینه
• آنافیلاکسی

علائم بیماری پوستی آلرژیک درماتیت آتوپیک (نوعی اگزما)

• خارش پوست
• قرمزی پوست
• پوسته‌پوسته شدن پوست

علائم آنافیلاکسی

• ازدست‌دادن هوشیاری
• افت فشار خون
• تنگی‌نفس شدید
• راش پوستی
• سرگیجه یا سبکی سر
• ضربان قلب تند و ضعیف
• تهوع و استفراغ

محرک های آلرژی

محرک‌های زیادی برای آلرژی وجود دارند. همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، متداول‌ترین این محرک‌ها گرده، مایت‌ها، کپک، شوره، مو و شوره حیوانات، نیش حشرات، لاتکس و غذا‌ها و دارو‌های خاص هستند. گاهی، شخص از محرک‌های حساسیت خود اطلاع دارد یا دستکم می‌تواند حدسی در این‌ باره بزند. اکثر اوقات پیدا کردن منشأء آن‌ها کار آسانی نیست. در چنین مواردی، مشاوره با پزشک متخصص و انجام تست آلرژی برای تشخیص انواع حساسیت می‌تواند راه‌گشا باشد.

موارد زیر جزء شایع‌ترین محرک‌های آلرژی محسوب می‌شوند:

۱. گرده گیاهان

معمولاً در بهار و تابستان، هوا پر از گرده‌های تازه است. در فصل پاییز هم گرده‌های علف‌های هرز، مانند گیاهان ابروسیا، می‌تواند محرک آلرژی باشد.

۲. مایت‌ها

علائم حساسیت به مایت شبیه به آلرژی تنفسی است؛ با این تفاوت که آلرژی به این حشرات میکروسکوپی اغلب در تمام طول سال رخ می‌دهد و به فصل‌های خاص محدود نیست.

۳. کپک

کپک‌ها در نقاط مرطوب، مانند زیرزمین و حمام، رشد می‌کنند و هاگ‌های آن‌ها با شناور شدن در هوا، زمینه تحریک آلرژی را فراهم می‌کنند.

۴. سوسک و شوره حیوانات

مانند ما انسان‌ها، حیوانات هم شوره دارند و گربه‌ها، سگ‌ها و حتی پرندگان شوره می‌دهند. این شوره هم از محرک‌های آلرژی محسوب می‌شود. پروتئین‌های تولید شده توسط غدد چربی پوست حیوانات یا پروتئین‌های بزاق آن‌ها نیز ممکن است جرقه واکنش آلرژیک را بزند. علاوه‌بر حیوانات خانگی، سوسک‌ها هم می‌توانند محرک آلرژی باشند.

۵. نیش حشرات

همان‌طورکه گفتیم، نیش و زهر حشراتی مانند زنبور و مورچه آتشین می‌تواند آلرژی‌زا باشد و در بعضی افراد حتی به آنافیلاکسی منجر شود.

۶. لاتکس

حساسیت به لاتکس احتمال دارد در حد یک واکنش خفیف، مانند قرمزی و خارش پوست، باشد. اما در حساسیت واقعی، عطسه، سرفه، ‌خس‌خس و حتی در موارد نادر آنافیلاکسی هم ممکن است رخ بدهد.

۷. غذا

واکنش آلرژیک به غذا معمولاً در عرض چند دقیقه بعد از صرف غذا یا ماده غذایی حساسیت‌زا خودش را نشان می‌دهد. این واکنش هم می‌تواند خفیف یا شدید باشد و حتی به آنافیلاکسی منجر شود.

۸. دارو

بعضی افراد به برخی دارو‌ها، مانند پنی‌سیلین و آسپرین، آلرژی دارند. علائم این حساسیت می‌تواند خفیف یا شدید باشد و خودش را با فاصله چند روزه از مصرف دارو یا بلافاصله نشان دهد. در این مورد هم احتمال آنافیلاکسی وجود دارد.

حساسیت ها چه عوارضی دارند؟

داشتن آلرژی احتمال ابتلای فرد به بعضی بیماری‌ها یا دچار شدن او به وضعیت‌های پزشکی حاد را افزایش می‌دهد. از بین این بیماری‌ها یا وضعیت‌های خاص می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• آنافیلاکسی

در بالا دراین‌باره توضیح دادیم. غذا، دارو و نیش حشرات از متداول‌ترین محرک‌های آنافیلاکسی هستند.

• آسم

داشتن آلرژی، احتمال ابتلا به آسم را بالا می‌برد. آسم واکنش شدید سیستم ایمنی بدن است؛ به‌طوری‌که روی تنفس و مجاری تنفسی اثر بگذارد. در بسیاری از موارد، حمله آسم بر اثر قرارگیری در معرض یک آلرژن محیطی رخ می‌دهد که اصطلاحاً به آن آسم آلرژیک می‌گویند.

• سینوزیت و عفونت گوش یا ریه

درصورت داشتن تب یونجه یا آسم، احتمال بیشتری دارد که فرد به این مشکلات هم دچار شود.

تشخیص و کنترل آلرژی

برای تشخیص آلرژی، پزشک ممکن است مراجعه‌کننده را معاینه کند و از او بخواهد که درباره علائم و نشانه‌های حساسیت خود با ذکر جزئیات توضیح بدهد. همچنین احتمال دارد که او مراجعه‌کننده را تشویق کند که علائم خود و محرک‌های مشکوک را در دفترچه‌ای با ذکر جزئیات یادداشت کند.

درصورتی که فرد به غذا حساسیت داشته باشد، قاعدتاً پزشک از او خواهد خواست تا فهرستی موبه‌مو از موادغذایی روزانه خود تهیه کند. همچنین سؤالاتی مانند اینکه آیا بیمار پیش از آزمایش یا ارزیابی آلرژی، مصرف ماده غذایی مشکوک به حساسیت‌زایی را متوقف کرده است یا خیر، مطرح خواهند شد.

در همین راستا پزشک احتمالاً انجام یک یا دو نوع آزمایش آلرژی را توصیه خواهد کرد. البته این آزمایش‌ها می‌توانند نتیجه منفی یا مثبت کاذب داشته باشند؛ پس نمی‌توان نتایج آن‌ها را قطعی دانست.

دو آزمایشی که موردبحث ما هستند عبارتند از:

• تست خراش پوستی (تست پریک پوست)

در این آزمایش، پوست فرد با مقادیر کمی از پروتئین‌هایی که در آلرژن‌های معمول وجود دارند، آغشته می‌شود. اگر فرد آلرژی داشته باشد، احتمالاً در محل آزمایش، پوست او متورم خواهد شد یا کهیر خواهد زد.

بیشتر بخوانید؛ با اگزمای پوستی یکی از رایج ترین بیماری های پوستی است. برای آشنایی بیشتر کلیک کنید.

• آزمایش خون

تست خونی که برای آلرژی انجام می‌شود آزمایش خون اختصاصی IgE، به‌اختصار sIgE، نام دارد که به تست RAST یا ImmunoCAP هم معروف است. در این آزمایش، مقدار آنتی‌بادی‌های ایمونوگلوبولین E موجود در خون اندازه‌گیری می‌شود.

اگر پزشک به بیماری دیگری به‌ جز آلرژی مشکوک شده باشد، ممکن است آزمایش‌های دیگری را هم برای تشخیص قطعی تجویز کند.

برای درمان آلرژی یا به‌ عبارت بهتر کنترل آلرژی یا انواع حساسیت، یکی از اصول مهم، پرهیز و دوری از آلرژن‌ها است. البته در اغلب موارد، این کار کافی نیست و واکنش‌های آلرژیک را به‌طور کامل برطرف نمی‌کند. اینجا است که پای دارو‌های تجویزی و بدون نیاز به نسخه به میان می‌آید و از آن‌ها به‌عنوان راه‌حلی برای مدیریت حساسیت استفاده می‌شود.

دارو‌های آلرژی برای انواع حساسیت را می‌توانیم در دسته‌های زیر قرار بدهیم:

• آنتی هیستامین‌ها

فکسوفنادین، لوراتادین و ستیریزین

• اسپری بینی

این اسپری‌ها بسیار مؤثر و ایمن هستند. اسپری بینی فلوتیکازون، کرومولین سدیم و اسپری‌های بینی آنتی هیستامین

• ضد احتقان‌ها

ضداحتقان‌ها یا دکونژستانت‌ها برای کاهش گرفتگی بینی و مجاری تنفسی استفاده می‌شوند. به دلیل عوارض جانبی بالای این دارو‌ها و نگرانی‌هایی که در رابطه‌ با مصرف آن‌ها در بلندمدت وجود دارد، باید در استفاده از آن‌ها احتیاط کرد. اکسی متازولین، فنیل افرین و سودوافدرین نمونه‌هایی از ضداحتقان‌ها هستند.

• دارو‌های آسم

برونکودیلاتور‌های خوراکی یا استنشاقی، استروئید‌های استنشاقی، آنتی لکوترین‌های خوراکی، مانند مونته‌لوکاست، زافیرلوکاست و زیلوتون

• آمپول‌ها

امالیزوماب، دوپیلوماب و بنرالیزوماب

درصورتی‌که با پرهیز و مصرف دارو، علائم آلرژی به‌خوبی کنترل نشوند، پزشک ممکن است ایمونوتراپی (ایمنی درمانی) را توصیه کند. در این روش، فرد در معرض مقادیر کمی از مواد حساسیت‌زا قرار می‌گیرد که دوز آن به‌تدریج در طول چند ماه بیشتر می‌شود. قرارگیری تدریجی دربرابر آلرژن می‌تواند مقاومت بدن را نسبت به آن بالا ببرد. در کنار روش‌های بالا، شستشوی بینی با سرم نمکی هم از سال‌های دور توصیه می‌شود. این کار به پاکسازی مخاط و آلرژن‌های حبس‌شده در مجرای بینی کمک می‌کند.

معمولاً برای تب یونجه، اسپری‌های استروئیدی بهترین اثربخشی را دارند. آنتی‌هیستامین‌ها هم با کاهش اثرات هیستامین، به افراد دارای حساسیت کمک زیادی می‌کنند. با این‌ حال بدن هر فرد منحصربه‌فرد است و یک دارو یا روش درمانی خاص ممکن است برای او به اندازه دیگران کارایی نداشته باشد.

انواع حساسیت ها قابل پیشگیری هستند؟

دست کم در بسیاری از موارد، قادر نیستیم که از به‌ وجود آمدن حساسیت در بدن خود نسبت به یک ماده خاص، جلوگیری کنیم، اما بسته به حساسیتی که داریم، امکان پیشگیری از واکنش‌های آلرژیک برای ما وجود دارد.

به‌طورکلی کار‌هایی که می‌توانید برای پیشگیری از انواع حساسیت انجام دهید عبارتند از:

• از محرک‌های شناخته‌شده دوری کنید. حتی اگر در حال درمان یا کنترل علائم حساسیت خود هستید، بازهم تلاش کنید که از محرک‌های آلرژی دور بمانید. مثلاً اگر به گرده گل حساسیت دارید، در زمانی که هوا پر از گرده است حتی‌الامکان در خانه بمانید و در‌ها و پنجره‌ها را هم ببندید. اگر به مایت‌ها آلرژی دارید، فاصله زمانی گردگیری و جارو زدن خانه و شستن ملحفه‌ها را کمتر کنید.

• وضعیت آلرژی خود را در دفترچه‌ای یادداشت کنید. برای پیدا کردن عواملی که باعث واکنش آلرژیک در شما می‌شوند یا آن را تشدید می‌کنند، کار‌های روزانه و موادغذایی مصرفی خود را در دفترچه‌ای یادداشت کنید. در این دفترچه همچنین ذکر کنید که علائم چه زمان‌هایی رخ می‌دهند و چه‌چیزی‌هایی می‌تواند به کاهش آن‌ها کمک کند. این کار می‌تواند در تشخیص محرک‌ها به شما و پزشک‌تان یاری برساند.

• از دستبند هشدار دهنده استفاده کنید. شاید چنین کاری در کشور ما مرسوم نباشد، ولی اگر به چیزی حساسیت شدیدی دارید، با بستن گردنبند یا دستبند هشدار پزشکی، دیگران را در جریان مشکل خود بگذارید. همین عمل به ظاهر ساده می‌تواند در شرایط بحرانی، جان شما را نجات دهد.

جمع بندی

آلرژی بسته به نوع و شدت خود می‌تواند محدودیت‌های آزاردهنده‌ای برای فعالیت‌های ما انسان‌ها ایجاد کند؛ اما با رعایت مواردی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم و روش‌های درمانی دارویی و غیر دارویی، در بسیاری از موارد می‌توانیم انواع حساسیت را کنترل کنیم.

در پایان و به‌ عنوان جمع‌بندی، به چند راهکار خانگی برای مدیریت بهتر انواع حساسیت اشاره می‌کنیم. با این اقدامات می‌توانید علائم حساسیت را کاهش بدهید:

• برای بهبود علائم تب یونجه و همین‌طور احتقان یا گرفتگی سینوس، توصیه می‌کنیم که مجاری بینی را با سرم نمکی شستشو بدهید. برای این منظور می‌توانید از «نتی پات» یا ظروف مشابه استفاده کنید. نتی‌پات ظرفی شبیه به قوری یا ظروف آبیاری است که برای شستشوی آسان‌تر بینی ساخته شده است. البته در استفاده از این ظروف شستشو باید نکات بهداشتی را رعایت کنید؛ به این دلیل که به‌کارگیری نادرست آن‌ها می‌تواند عفونت به‌همراه داشته باشد.

• جهت کاهش علائم حساسیت تنفسی در خانه باید کمتر در معرض مایت‌ها و شوره حیوانات خانگی قرار بگیرید. برای این منظور، ملحفه‌ها، روبالشی‌ها و عروسک‌های پلاشی را به‌طور منظم با آب گرم بشویید. رطوبت هوای خانه را در حد کم نگه دارید و محیط را به‌طور مرتب با جاروبرقی تمیز کنید (برای جاروبرقی از فیلتر هپا یا فیلتر‌های مشابه استفاده کنید). جایگزین کردن موکت با پارکت یا کفپوش‌های دیگر هم می‌تواند در کاهش علائم آلرژی مؤثر باشد.

• شما می‌توانید علائم آلرژی به کپک را با نصب فن‌های تهویه هوا و رطوبت‌زدا در بخش‌های پررطوبت خانه، مانند حمام و آشپزخانه، کاهش بدهید. نقش عایق‌کاری درست را هم دراین‌میان فراموش نکنید.

چرا آلرژی در حال افزایش است؟

یکی از دیدگاه‌های علمی که درباره علت افزایش آلرژی یا انواع حساسیت وجود دارد، «فرضیه بهداشت» است. بنا به این فرضیه، رعایت بیش‌ازحد بهداشت و تمیزی ممکن است باعث این افزایش شده باشد؛ چراکه نمی‌گذارد بچه‌ها به اندازه کافی در معرض میکروب‌های مختلف قرار بگیرند تا سیستم ایمنی آن‌ها آموزش ببیند و به‌درستی بین محرک‌های مضر و بی‌خطر تفاوت قائل شود. برخی تحقیقات نیز روند افزایشی آلرژی و آسم را پدیده‌ای پیچیده و نتیجه چند عامل مختلف می‌دانند. افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و استامینوفن، چاقی و اضافه‌وزن بیشتر انسان‌ها نسبت به گذشته و کمبود ویتامین دی بر اثر خانه‌نشینی کودکان، از جمله این عوامل هستند.

زندگی با حساسیت ها چگونه است؟

حساسیت می‌تواند برای بسیاری از فعالیت‌های روزانه مشکل‌ساز باشد. عطسه و سرفه، آبریزش بینی، قرمزی چشم، ناراحتی پوستی یا حتی به‌خطرأفتادن زندگی در حساسیت‌های شدید، از مصائب مبتلایان به آلرژی است. کسانی که آلرژی دارند بسته به حساسیت خود ممکن است از سفر راحت، گردش و طبیعت‌گردی در فصل‌های بهار و پاییز و مصرف موادی مانند شیر یا تخم‌مرغ، محروم شوند. در آمریکا هرساله حدود ۵۰ میلیون نفر با آلرژی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.