علت میل به شیرینی چیست؟ چگونه هوس شیرینی را از بین ببریم؟

اگر اهل شیرینی خوردن باشید یا در اطرافیان خود افرادی را مشاهده کنید که با ولع شیرینی می‌خورند، شاید از خود بپرسید که علت میل به شیرینی چیست و چرا گاهی اوقات تا این اندازه هوس شیرینی خوردن داریم. میل به شیرینی جات تا حد معقول نه تنها بد نیست، بلکه گاهی می‌تواند حس و حال افراد را تغییر دهد و موجب ایجاد نشاط در آن‌ها شود؛ اما تمایل زیاد به شیرینی ممکن است باعث بروز مشکلات متعدد از جمله افزایش وزن یا دیابت شود. 

به همین دلیل بسیار مهم است که درباره علت میل به شیرینی بیشتر بدانیم و بتوانیم در مواقع لزوم خصوصاً در زمان پرخوری، از مصرف انواع شیرینی جات جلوگیری کنیم. به همین دلیل در ادامه این مطلب علت هوس شیرینی در موقعیت‌های مختلف از جمله بعد از ورزش را بررسی می‌کنیم و با ترفندهای کاهش میل به شیرینی آشنا می‌شویم.

علت میل به شیرینی چیست؟

علت میل به شیرینی بسته به موقعیت‌های مختلف متفاوت است. گاهی از سر عادت این کار را انجام می‌دهیم و در برخی از مواقع هم ممکن است تنها گرسنه باشیم و برای رفع گرسنگی خود به خوردن شیرینی روی بیاوریم. بیشتر مواقع عدم تعادل در سطح گلوکز خون می‌تواند منجر به ایجاد این حالت شود. عوامل روانی، داروها، استرس، شرایط سلامتی و عدم تعادل هورمون‌ها از دیگر عوامل مؤثر در داشتن هوس شیرینی هستند.

علت میل به شیرینی هر چه که باشد، چیزی که اهمیت دارد مصرف به جا و به اندازه مواد خوراکی قندی است. این مسئله خصوصاً برای کسانی که دیابت دارند، خانم‌هایی که در دوران بارداری به سر می‌برند و یا افرادی که به دنبال تناسب اندام هستند، اهمیت بیشتری دارد. توجه به میزان مصرف مواد قندی و تعادل در استفاده از انواع شیرینی جات می‌تواند در حفظ سلامتی افراد مؤثر باشد. 

علت میل به شیرینی در طب سنتی

دلیل میل به شیرینی در طب سنتی هم مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر طب سنتی معمولاً افراد بلغمی مزاج تمایل زیادی به مصرف شیرینی دارند. این گروه از افراد دارای مزاج سرد و تر هستند، به همین دلیل باید با تعادل غذایی، هوس خود را کنترل کنند. در طب چینی هم اعتقاد بر این است که هوس زیاد شیرینی به دلیل ضعیف بودن انرژی طحال اتفاق می‌افتد. چینی‌ها برای رفع این مشکل، تقویت طحال را توصیه می‌کنند.

مطلب پیشنهادی: معرفی بهترین رژیم های غذایی

چه کسانی بیشتر هوس شیرینی می کنند؟

ولع خوردن شیرینی زیاد یک مشکل رایج است که در افراد زیادی مشاهده می‌شود. علت میل به شیرینی به یک مورد خاص ختم نمی‌شود و می‌تواند به دلایل متعددی رخ دهد. برای مثال گاهی ممکن است نشان دهنده این باشد که بدن شما فاقد برخی از ویتامین‌های ضروری است و به تقویت نیاز دارد.

گاهی سطح قند خون در حد نرمال نیست و در بعضی مواقع بدن شما نیاز به ترشح دوپامین بیشتر دارد، به همین دلیل به سمت خوردن شیرینی جذب می‌شوید. بنابراین میل به شیرینی در گروه خاصی از افراد نخواهد بود و هر فردی ممکن است به دلایل مختلف هوس زیادی برای خوردن شیرینی جات داشته باشد.

یکی از عوارضی که مصرف زیاد قند و شیرینی به همراه دارد؛ پوسیدگی دندان است. این مورد در کودکان به وفور دیده می شود؛ در مقاله پوسیدگی دندان کودکان بیشتر درباره این موضوع صحبت کردیم.

افراد چه زمان هایی بیشتر میل به شیرینی دارند؟

یک علت میل به شیرینی نتیجه عادت کردن به این حالت در طول زمان است. در این عادت ما با سه حالت محرک، رفتار و پاداش مواجه هستیم. محرک می‌تواند تمایل به خوردن تنقلات باشد، رفتار همان خوردن شیرینی است و پاداش هم می‌تواند احساسی باشد که از مصرف شیرینی کسب کرده ایم.

بیشتر ما هنگام خوردن شیرینی با احساس خوشایندی مواجه می‌شویم که هورمون دوپامین نقش اصلی در این احساس را بر عهده دارد. بر این اساس هنگام خوردن شیرینی هورمون انسولین (تنظیم کننده سطح قند خون) به بخش‌های ابتدایی مغز بالا می‌رود و منجر به رشد ترشح سطح دوپامین در این ناحیه می‌شود.

بنابراین منجر به ایجاد احساس خوب می‌شود که دریافت این احساس خوب از شیرینی می‌تواند در طولانی مدت به یک عادت برای ما تبدیل شود. اما در ادامه به سایر مواردی می‌پردازیم که میل به شیرینی را افزایش می‌دهند.

بدن شما به چه مواد غذایی بیشتر نیاز دارد؟ برنامه غذایی که بر اساس ژنتیک شما تدوین شده باشد، تمام نیازهای بدن شما را در نظر می گیرد! برای آشنایی بیشتر با برنامه غذایی ژنتیکی کلیک کنید.

• میل به شیرینی بعد از غذا

هوس شیرینی بعد از غذا هم ممکن است برای هر یک از ما پیش بیاید که در این شرایط ولع خوردن قند با سیستم گوارشی در ارتباط است. بر اساس فیزیولوژی بدن، کار هضم کمی دشوار است. به همین دلیل بدن برای حمایت از فرآیند گوارش، نیاز به دریافت انرژی دارد و این حالت از طریق ولع خوردن شیرینی رخ می‌دهد. ضمن اینکه بدن در حین هضم، انرژی زیادی را می‌سوزاند و جایگزینی آن از طریق خوردن مواد قندی امکان پذیر است. 

• هورمون‌های گرسنگی

علت میل به شیرینی می‌تواند به دلیل گرسنگی هم باشد. ترشح هورمون گرلین که به هورمون گرسنگی مشهور است، در زمانی که افراد به اندازه کافی غذا نخورده اند یا از یک رژیم غذایی خوب پیروی نمی‌کنند، دچار مشکل می‌شوند. بر اساس مطالعات انجام شده بر روی موش‌ها، میل به صرف شیرینی بعد از یک وعده غذایی کامل به دلیل عدم ترشح گرلین کاهش پیدا می‌کند.

• میل به شیرینی قبل از پریود

یک علت میل به شیرینی، تغییرات هورمونی است. به همین دلیل هوس شیرینی قبل پریودی در بسیاری از بانوان دیده می‌شود. به عبارت دیگر در روزهای منتهی به قاعدگی، بانوان با افت هورمون پروژسترون و در مقابل با افزایش استروژن مواجه می‌شوند که احتمال افت قند خون را بالا می‌برد. در زمان کاهش قند خون بدن سیگنال‌هایی را به مغز ارسال می‌کند که منجر به هوس کردن شیرینی می‌شوند.

• تمایل به شیرینی در اوایل بارداری

بسیاری از بانوان هنگام بارداری هوس‌های مختلفی دارند که در بین آن‌ها هوس به ترشی جات و میل به شیرینی رایج تر هستند. حدود 40 درصد از هوس‌های زنان باردار با علاقه برای خوردن مواد قندی همراه است. هوس شیرینی در بارداری به دلیل افت قند خون ایجاد می‌شود. پس اگر به طور مکرر خود را با وعده‌های کوچک سیر نگه دارید، به احتمال زیاد کمتر هوس شیرینی خوردن خواهید داشت. در این بین نخوردن صبحانه می‌تواند هوس را بیشتر کند.

• هوس شیرینی جات بعد از زایمان

مادران حتی ممکن است بعد از زایمان هم میل به شیرینی داشته باشند. علت میل به شیرینی بعد از زایمان می‌تواند ناشی از کمبود ویتامین یا کمبود برخی از مواد مغذی باشد. ضمن اینکه تغییر الگوی خواب و کم خوابی بعد از حضور عضو جدید خانواده هم در این هوس تأثیرگذار است. حتی نیاز شیردهی خصوصاً بعد از یک شیردهی طولانی مدت به نوزاد، باعث تمایل بیشتر برای خوردن شیرینی جات خواهد شد.

• میل به شیرینی جات بعد از خواب

اگر درست بعد از بیدار شدن از خواب میل به شیرینی داشته باشید، ممکن است سطح قند خون شما مشکل داشته باشد. چه دیابتی باشید چه نباشید، وقتی بعد از خواب برای مصرف شیرینی جات ولع دارید، احتمالاً بدنتان با کمبود انرژی ناشی از افت قند خون مواجه است. گاهی اوقات با خوردن یک کیک یا چای شیرین می‌توانید این سطح را ثابت و هوس خود را برطرف کنید.

• میل به شیرینی بعد از ورزش

گاهی علت میل به شیرینی انجام حرکات ورزشی است. درست مانند بعد از خواب، زمانی که ورزش می‌کنید، بخش زیادی از انرژی خود را از دست می‌دهید. به همین دلیل بدن به دنبال جبران انرژی از دست رفته سیگنال‌هایی را به مغز می‌فرستد که هوس شیرینی را برمی‌انگیزند. یکی از راه‌های رفع این هوس نوشیدن آب است.

• کمبود مواد مغذی

اگر به طور مداوم سرگیجه دارید یا هوس شدیدی نسبت به خوردن شیرینی در خود احساس می‌کنید، ممکن است با کمبود مواد مغذی در بدن دچار شده باشید. زمانی که مواد معدنی مؤثر روی انسولین را دریافت نکنید، تمایل شما به مصرف شیرینی افزایش پیدا می‌کند. برای مثال کمبود دریافت منیزیوم می‌تواند منجر به کاهش انتقال انرژی به سلول‌ها شود. در نهایت بدن به منظور پر کردن این خلاء، هوس مصرف مواد قندی را افزایش دهد.

• سطح سروتونین پایین

برای همه ما پیش آمده است که بعد از گذراندن یک روز سخت و پر از استرس، تمایل به خوردن شیرینی مثل یک بستنی داشته باشیم. بنابراین یک علت میل به شیرینی می‌تواند افت سطح سروتونین باشد. هورمون سروتونین منجر به تنظیم خلق و خو می‌شود. بنابراین زمانی که به دلیل اضطراب، افسردگی یا استرس سطح سروتونین ما کاهش پیدا می‌کند، پیامی را به مغز انتقال می‌دهد که بدن میل به مصرف مواد قندی دارد.

آیا میل به شیرینی نشانه دیابت است؟

‌هوس بیش از حد به مواد قندی می‌تواند گاهی نشانه ای از عدم تعادل سطح گلوکز خون باشد که اگر کنترل نشود، دیابت را به دنبال خواهد داشت. افرادی که به دیابت مبتلا هستند نیز ممکن است در زمان افت قند خون هوس خوردن شیرینی داشته باشند. جالب است بدانید که هر چه قند خون افراد بالاتر برود، به دلیل کمبود انسولین کافی، هوس خوردن شیرینی افزایش پیدا می‌کند.

کمبود چه ویتامینی باعث خوردن شیرینی می شود؟

‌همانطور که گفتیم یک علت میل به شیرینی کمبود برخی از مواد مغذی و ویتامین‌هاست. بر این اساس کمبود کلسیم یا منیزیوم گاهی می‌تواند میل به شیرینی را افزایش دهد. از طرفی کمبود ویتامین‌های گروه (B) هم می‌تواند (با عدم حمایت از متابولیسم بدن) در داشتن میل زیاد به خوردن شیرینی جات مؤثر باشد.

میل به شیرینی نشانه کدام طبع است؟

‌همان طور که در بخش نظریه طب سنتی گفتیم، افرادی که تمایل زیادی به مصرف شیرینی دارند، اغلب بلغمی مزاج هستند و طبع سرد و تری دارند. چنین افرادی می‌توانند با کشف علت میل به شیرینی و مشاوره گرفتن از یک پزشک طب سنتی در جهت اصلاح طبع یا تعادل مزاج خود قدم بردارند. 

ارتباط کم کاری تیروئید و میل به شیرینی

‌علت میل به شیرینی می‌تواند گاهی ناشی از کم کاری تیروئید هم باشد. در واقع کم کاری تیروئید می‌تواند کند شدن متابولیسم بدن را در پی داشته باشد که با مصرف بیشتر قند در ارتباط است. در این زمینه محققان بر این باور هستند که کم کاری تیروئید می‌تواند باعث بروز هیپوگلیسمی شود که در افت قند خون مؤثر است. به همین دلیل بدن این احساس را ایجاد می‌کند که برای تعادل خود به قند بیشتری نیاز دارد که در نهایت میل به خوردن شیرینی افزایش پیدا می‌کند. راهنمای رژیم غذایی کم کاری تیروئید

چگونه میل به شیرینی را از بین ببریم؟

اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که میل زیادی به خوردن شیرینی دارند، پس باید قبل از دچار شدن به عوارض ناخوشایند این عادت غذایی نامناسب، از روش‌هایی برای کاهش هوس خود استفاده کنید. این بار اگر هوس خوردن شیرینی داشتید، می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند صرف صبحانه پر از پروتئین، جویدن آدامس، خوردن میوه، نوشیدن آب، بهبود خواب، تغییر سبک زندگی و قرار دادن یک جایگزین سالم استفاده کنید. در ادامه به بررسی هر یک می‌‌پردازیم.

• زمانی که یک صبحانه پروتئینی می‌خورید، هوس خوردن مواد شیرین را از بین می‌برید. لازم نیست حتماً غذای گوشتی بخورید، زیرا مصرف تخم مرغ، ماست یونانی، برخی اسموتی‌ها و پنیرها نیز در این بین مؤثر هستند.
• نوشیدن آب خصوصاً بعد از ورزش می‌تواند تمایل شما به خوردن شیرینی را کم کند. گاهی فقط تشنگی باعث احساس نیاز به شیرینی می‌شود که می‌توانید به سادگی آن را حل کنید.
• تغییر عادات خوردن شیرینی در زمانی که احساس نیاز شدید به آن دارید می‌تواند در رفع هوس شما کمک کننده باشد. سری بعد می‌توانید جویدن آدامس را امتحان کنید.
• به جای خوردن مواد قندی ناسالم می‌توانید از خوراکی‌های شیرین سالم مانند کشمش یا خرما استفاده کنید.
• بهبود خواب می‌تواند در کاهش مصرف مواد قندی مؤثر باشد، زیرا داشتن یک خواب ضعیف می‌تواند شما را جذب غذاهای شیرین کند.
• خوردن میوه در زمانی که هوس شیرینی کرده اید، می‌تواند راهکار مؤثر دیگری برای غلبه بر هوس شما باشد.

جمع بندی

بسیاری از کارشناسان تغذیه معتقد هستند که میل زیاد به شیرینی یک بیماری است و افراد باید به دنبال درمان آن باشند. اما میل به مصرف شیرینی جات می‌تواند به دلیل کمبود یک ویتامین در بدن، سطح بالای استرس، کم خوابی، گرسنگی و تغییرات هورمونی باشد.

پس هر فرد با توجه به شرایطی که در آن قرار دارد ممکن است تا حدی هوس شیرینی داشته باشد. مصرف زیاد شیرینی می‌تواند منجر به تشدید برخی از بیماری‌ها مانند دیابت شود و اضافه وزن در افراد را به دنبال داشته باشد. بنابراین بسیار اهمیت دارد که علت میل به شیرینی خود را در حالت غیر معمول پیگیری و برای رفع آن اقدام کنید.