تربیت کودک مهم ترین مسئولیت هر پدر و مادری است. والدین تجربیات و دانسته های خود را به روش های مختلف در به فرزندان خود منتقل می کنند. مسئله ی مهم چگونگی انتقال این تجربیات است. هر پدر و مادری سبک تربیتی مخصوص به خود را دارند که همیشه درست نیست. در واقع تکنیک های اشتباه در تربیت فرزند ممکن است تاثیر معکوس روی کودک بگذارد. در این مقاله قصد داریم تا با چند اصول تربیت فرزند آشنا شویم.
مستقل بودن، توانایی کنارآمدن با دلخوری ها و شکست ها، حل چالش ها و مشکلات پیش رو و مدیریت منابع، از ضروری ترین مواردی است که هر کودک باید آن ها را بیاموزد. هر پدر و مادری خوب می داند که این موضوعات را چگونه پشت سر بگذارد، این احساس مسئولیت را نسبت به کودک خود دارد که از ابتدای زندگی با اطمینان با این مسائل کنار بیاید.
به کودک خود چگونه کمک کنم؟
مسئولیت والدین در برابر تربیت کودک
زمانی که کودک به مدرسه می رود، والدین با او صبح زود بیدار می شوند. در مورد نمره ی کمی که فکر می کنند حق او نیست، از معلمش بازخواست می کنند. از مربی کلاس فوتبال پرس و جو می کنند که چرا فرزندشان در مسابقات جزو تیم اصلی نیست؛ گاهی هم کنار فرزند می نشینند تا تمام تکالیف مدرسه اش را انجام دهد.
مسئله اینجاست که با انجام همه ی این کارها بجای فرزندمان، فرصت آموختن مهارت ها را از او می گیریم. در اصول تربیت فرزند، کودک این درس ها را تنها زمانی یاد می گیرد که خودش تصمیم گیری و انتخاب ها را بدون ترس انجام دهد.
زمانی که فرزند ما در سنین پایین تر است، فرصت این را داریم که زمانی را به آموزش و تربیت کودک برای رشد و استقلال او تخصیص دهیم. ما می توانیم گوش شنونده برای آن ها باشیم و زمانی که با چالشی روبرو می شوند، به آن ها اجازه دهیم که با پشتیبانی ما، خودشان تصمیم بگیرند و عواقب تصمیم شان را تجربه کنند.
در اینجا ۱۰ نکته اصول تربیت کودک که آگاهی از آن ها برای والدین ضروری است؛ بررسی می کنیم. به کارگیری این موارد در تربیت کودک، کمک می کند تا او با اعتماد به به نفس بیشتری وارد اجتماع شود.
10 اصول تربیت فرزند
1.صحبت با افراد بزرگسال و دفاع از خود
در بسیاری از موقعیت ها افراد بزرگسال به دفاع از خود می پردازند. برای مثال شما از رئیس خود برای ارتقا شغلی درخواست می کنید، به یک فرد ناشناس که در صف از شما پیشی گرفته تذکر می دهید و یا در رستوان تذکر می دهید که در صورت حساب شما اشتباهی وجود دارد.
در بسیاری از این موقعیت ها شما نیاز دارید توانایی های خاصی را داشته باشید تا بتوانید با چالش های مختلف روبرو شوید. تصور کنید که به شما هرگز امکان دفاع از خودتان در مقابل دیگران داده نشود! نتیجه چه خواهد بود؟
با اینکه همه ی پدر و مادر ها دوست دارند تا از فرزندشان دفاع کنند، ولی این کار نباید یک قانون نانوشته بین شما و فرزندتان باشد و تربیت کودک را تحت تاثیر قرار دهد. بجای این کار بهتر است که در هر فرصتی به فرزندتان اجازه دهید تا از خودش دفاع کند. این تجربیات به فرزند شما کمک می کند تا اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد و در بزرگسالی موفقیت های بیشتری کسب کند.
چگونه به کودک کمک کنیم؟
والدین همچنین می توانند به عنوان مربی کودک در چنین موقعیت هایی حاضر شوند. برای این کار گوش های شنوا داشته باشید و اگر فرزندتان از شما پیشنهاد یا نصیحتی خواست، نصیحتش کنید.
برخی اوقات بچه ها نیاز دارند که در مورد موقعیتی که در آن قرار دارند صحبت کنند تا راه حل آن به ذهنشان خطور کند. این را هم به یاد داشته باشید که بچه ها همیشه با نگاهشان، در موقعیتی که درحال دفاع از خود هستید، از شما الگوبرداری می کنند.
2.صحبت با افراد ناشناس
در دنیای بیرون، فرزند شما با افراد ناشناس مثل آرایشگر، مدیران مختلف، صاحبخانه، همسایه ها و فروشنده ها در ارتباط است. فرزند ما باید یاد بگیرد که چگونه در چشم افراد مختلف نگاه کند، به درستی و شفافیت با آن ها صحبت کند و در صورت نیاز از خودش بتواند دفاع کند.
اگر این اجازه را به کودک ندهید که مهارت های لازم برای صحبت کردن با افراد ناآشنا را یاد بگیرد و تجربه کند (یعنی همیشه پدر و مادر و یا فرد دیگری بجای کودک صحبت کند) در اصل مهارت های ارتباط اجتماعی را از کودک دریغ کرده اید. مهارت های ارتباط اجتماعی در آینده ی کودک نقش مهمی بازی می کنند، برای مثال در صورت نداشتن این مهارت، فرزند شما نمی تواند در آینده در یک مصاحبه ی کاری خودش را به درستی معرفی کند و بسیاری فرصت های دیگر را هم از دست می دهد.
صحبت کردن با غریبه ها خطرناک است!
صحبت کردن با غریبه ها خطرناک است! این رایج ترین نصیحتی است که والدین به کودکان خردسال خود می کنند. بهتر است رویکرد دیگری پیش بگیرید تا کودک متوجه شود که همه ی غریبه ها، آدم های بدی نیستند. برای مثال یک مادر به کودک خود می گوید که اگر زمانی گم شدی، از مادر یک کودک دیگر درخواست کمک کن.
3.روبرو شدن با مشکلات
یکی از نکات خیلی مهم در تربیت کودک، شجاع بودن در برابر مشکلات است. کودک نباید از روبرو شدن با مشکلات هراس داشته باشد. کسانی که شجاعت خود را در شرایط بحران حفظ می کنند، در روابط فردی و تجاری خود موفق تر هستند. مقابله نکردن با مشکل به نارضایتی ختم می شود و در نهایت شما را از پیشرفت باز می دارد.
اینکه فرزندتان را در حال بحث و جدل با همکلاسی ها و یا فرد دیگری ببینید می تواند دردناک و ناراحت کننده باشد؛ اما هر بار که شما خودتان را وارد دعوای فرزندتان می کنید، چه این دعوا کوچک یا بزرگ باشد، شانس بدست آوردن مهارت های لازم برای روبرو شدن با دردسر و مشکلات را از کودک خود می گیرید.
این به این معنی نیست که شما نمی توانید مثل یک مربی زمانی که کودکتان با مشکلاتی که در روابطش ایجاد شده و نزد شما می آید، او را راهنمایی کنید. بهترین کاری که برای حمایت از فرزندتان می کنید این است که به او کمک کنید تا با استفاده از کلمات مناسب بتواند مشکل را حل کند و اگر وضعیت بهتر نشد، به او نشان دهید چه قدم هایی را برای بهبود بردارد.
یکی از موقعیت هایی که معمولا والدین به دفاع از فرزندان خود می روند، در مواردی است که فرزند آن ها در مدرسه یا جمع های دیگر بچه ها، مورد تمسخر یا آزار قرار می گیرد. بهتر است بجای دخالت مستقیم در این موارد بهتر است به فرزند مهارت های لازم برای مقابله را آموزش دهید.
به کودکت یاد بده از توانایی هاش درست استفاده کنه!
با آزمایش استعدادیابی ژنتیکی، ویژگی های ذاتی فرزندت رو بشناس و برای تقویت نقاط قوت و ضعفش راهکار دریافت کن! اینطوری آینده اش روشنه!
درحالت کلی، کودکان تشخیصی برای اختلال ADHD دریافت نمی کنند، مگراینکه نشانه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی در کمتر از ۱۲ سالگی دیده شود و منجر به مشکلات مشخصی در خانه و مدرسه شود.
در واقع هیچ تست بالینی دقیقی برای اختلال ADHD نیست ولی تشخیص می تواند شامل:
تست های پزشکی: برای اینکه دلایل احتمالی دیگر اختلال شناخته شود.
جمع آوری اطلاعات: شامل مشکلات پزشکی (سابقه ی بیماری ها در خانواده و خود شخص) و نیز گزارشات مدرسه
مصاحبه یا پرسشنامه: برای اعضای خانواده و نیز معلمان کودک و سایر افرادی که کودک را بخوبی می شناسند، (مانند پدربزرگ و مادربزرگ یا مربی)
استفاده از روش های تشخیصی مندرج در راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های ذهنی منتشر شده توسط انجمن روانشناسان
شاخص های رتبه بندی ADHD: برای کمک به جمع آوری و ارزیابی اطلاعات در مورد کودک شما
تشخیص بیش فعالی در کودکان با سنین پایین تر
نشانه های ADHD برخی اوقات در پیش دبستانی و یا در سنین پایین تر بروز می کند ولی تشخیص این اختلال در سنین پایین بسیار دشوار است. زیرا مشکلات تکاملی هم می تواند به دیرکرد در تکلم ختم شود که ممکن است به اشتباه، اختلال ADHD تشخیص داده شود.
به همین دلیل کودکان در سنین پیش دبستانی یا کمتر نیازمند تشخیص دقیق متخصصین در حوزه های مختلف بالینی، مانند روانشناس گفتاری یا متخصص تکامل کودک هستند.
تشخیص دقیق تر اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD با تست ژنتیک
امروزه برای تشخیص دقیق تر این اختلال می توان از تست های ژنتیکی کمک گرفت. با دادن تست ژنتیک می توان به تشخیص دقیق تر این اختلال در هر سنی بخصوص سنین پایین تر کمک کرد.
سایر شرایطی که ممکن است با ADHD اشتباه گرفته شود:
حالت های مختلف پزشکی و درمانی وجود دارد که نشانه هایی مشابه به اختلال ADHD دارند. در اینجا به چند مورد از این حالات اشاره می کنیم.
اختلال یادگیری و نیز مشکلات تکلم
اختلالات خلقی مانند افسردگی یا خشم
صرع
مشکلات در بینایی یا شنوایی
مشکلات طیف اوتیسم
مشکلات پزشکی و یا دارویی که بر روی ذهن و رفتار یا تمرکز تاثیر می گذارد.
روش های درمانی اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD در کودکان
روش های درمانی ADHD برای کودکان شامل داروها، رفتار درمانی، مشاوره و خدمات آموزشی است. این فرآیندهای درمانی، می تواند بیشتر نشانه های ADHD را بهبود دهد، ولی راه حل درمانی نیست. اینکه چه روشی برای فرزند شما بهتر است، فرآیندی زمان بر است.
داروهای محرک برای اختلال ADHD
این روزها داروهای محرک، یکی از رایج ترین روش های درمانی اختلال نقص توجه و بیش فعالی است. به نظر می رسد که محرک ها باعث تفویت و متعادل سازی سطح مواد شیمیایی مغز (انتقال دهنده های عصبی) می شوند. این داروها به بهبود علایم و نشانه های ADHD، برخی اوقات در کوتاه مدت، کمک می کنند.
برای مثال:
آمفتامین ها: شامل دکستروآمفتامین (دکسدرین)، دکستروآمفتامین و لیزدکسامفتامین است.
متیل فندیت ها: شامل متیل فندیت و دگزمتیل فندیت است.
داروهای محرک، در دو فرم اثر کوتاه مدت و طولانی مدت در دسترس هستند. یک دوز از متیل فنیدیت با اثر طولانی مدت در دسترس است.
دوز درست دارو برای هر کودک متفاوت است، به همین دلیل فهمیدن دوز درست برای هر کودک به طور خاص زمانبر است. با توجه به عوارض جانبی دارو و رشد کودک ممکن است در طول دوره ی مصرف دارو، دوز تغییر کند. از دکتر در مورد عوارض جانبی احتمالی داروها حتما سوال کنید.
عوارض داروهای بیش فعالی برای کودکان
برخی تحقیقات نشان می دهد که استفاده از داروهای محرک ADHD ممکن است منجر به مشکلات قلبی و یا مشکلات روانی خاصی شود، که می تواند نگران کننده باشد.
مشکلات قلبی
داروهای محرک ممکن است منجر به افزایش فشار خون یا افزایش ضربان قلب شود. اما سایر عوارض جانبی هنوز تایید نشده است. اگرچه دکتر باید وضعیت قلبی کودک و سابقه ی بیماری های قلبی در خانواده را قبل از تجویز هر دارویی چک کند. همچنین دکتر موظف است که در طول دوره ی استفاده ی کودک از دارو مرتبا او را مانیتور کند.
مشکلات روانی
داروهای محرک به ندرت منجر به تحریک ذهن فرد، علایم روان پریشی و یا مانیا در کودک را افزایش دهد. اگر کودک شما رفتاری جدید یا شدید در هنگام استفاده از داروهای محرک نشان داد، برای مثال: دیدن افراد یا اشیا غیرواقعی و یا شنیدن صداهای غیرواقعی، فورا با پزشک تماس بگیرید.
سایر داروها:
سایر داروهایی که برای درمان ADHD موثر است:
اتوموکستین (استراترا) داروی ضدافسردگی مانند بوپروپیون
گوانفاسین
کلونیدین (کاتاپرس،کاپوی)
تاثیر اتوموکستین و داروهای ضد افسردگی از سایر داروهای محرک بعد از مدت زمان بیشتری قابل مشاهده است، حتی ممکن است چند هفته طول بکشد تا بتوان اثر دارو را دید. برای کودکی که به دلیل مشکلات قلبی نمی تواند داروهای دیگری مصرف کند و یا ممکن است عوارض دارویی بسیار شدیدی را تجربه کند، مصرف این داروها بهتر است.
ریسک خودکشی در مبتلایان به اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD
با اینکه ریسک خودکشی هنوز به اثبات نرسیده است، اما ممکن است به ندرت تفکرات خودکشی را در کودکان و نوجوانان کمی افزایش دهد. در صورت مشاهده ی علایم افسردگی و یا خودکشی فورا با پزشک کودک تماس بگیرید.
استفاده ی صحیح از داروها در کودک مبتلا به ADHD
بسیار مهم است که کودک دوز درست داروی تجویزی را مصرف کند. والدین ممکن است نگران محرک ها و ریسک اعتیاد و یا سومصرف دارو را داشته باشند، ولی تا زمانیکه مطابق دستور پزشک دارو مصرف شود، بی خطر تلقی می شود. همچنین نیاز است تا کودک مرتبا توسط پزشک ویزیت شود در صورت نیاز به تنظیم دوز دارو، این کار صورت گیرد.
از سوی دیگر، احتمال سواستفاده ی افراد دیگر از داروهای تجویز شده برای کودک مبتلا به ADHD وجود دارد. برای ایمن نگه داشتن داروهای کودک و اطمینان از دریافت دوز مناسب در زمان مناسب، این کارها را انجام دهید:
داروها را با دقت بدهید. کودکان و نوجوانان نباید به تنهایی مسئول گرفتن داروهای خود باشند.
داروها را در مکانی قرار دهید که قفل کودک داشته باشد. این داروها باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود، زیرا مصرف یبش از حد داروهای محرک آسیب های جدی و کشنده به همراه دارد.
داروها را در دسترس کودک خود هنگام رفتن به مدرسه قرار ندهید. اگر نیاز است که در طول مدرسه از دارو استفاده شود، خودتان دارو را به مسئول مربوطه در مدرسه و یا مربی بهداشت تحویل دهید.
رفتار تراپی در مبتلایان به ADHD
کودکان مبتلا به بیش فعالی معمولا از رفتار تراپی و مهارت های ارتباط اجتماعی بهره ی بیشتری می برند. همچنین والدین این کودکان می توانند از مهارت های مشاوره ای و تربیتی که توسط روانشناسان و یا مراکز سلامت و بهداشت روان ارایه می شود نیز بهره مند شوند. برخی کودکان مبتلا به ADHD ممکن است از اختلالات اضطرابی و افسردگی هم رنج ببرند. در این مواقع، مشاوره می تواند به ADHD و نیز به مشکل موجود کمک کند.
مثال هایی از تراپی:
رفتار تراپی: معلمان و والدین با یادگیری استراتژی تغییر رفتار، مانند سیستم پاداشی و زمان سپری شده، می توانند با موقعیت های دشوار کنار بیایند.
آموزش مهارت های اجتماعی: می تواند برای یادگیری مهارت های رفتار اجتماعی به کودک کمک کند.
آموزش مهارت های فرزندپروری: می تواند به والدین کمک کند تا درک رفتارهای فرزند و راهنمایی کردن فرزند برای آن ها میسر شود.
تراپی خانوادگی: تراپی های خانوادگی می تواند به والدین و برادران و خواهران کمک کند تا با استرس های زندگی با فرد مبتلا به ADHD کنار بیایند.
بهترین نتیجه در تراپی مبتلایان به اختلال بیش فعالی و نقص توجه
بهترین نتیجه زمانی حاصل می شود که یک تیم متشکل از والدین، مربی ها و معلمان، تراپیست ها و روانشناسان باهم کار کنند. به شما توصیه می کنیم تا با مطالعه ی بیشتر در زمینه ی ADHD، خود را برای این مسیر آماده کنید. همراه معلمین و مربی های کودک خود شوید و با استفاده از منابع معتبر به آن ها کمک کنید تا مسیر آموزشی کودک شما هموارتر شود.
درمان دنباله دار
اگر فرزند شما تحت درمان برای اختلال ADHD است، باید به طور مرتب پزشک خود را ملاقات کند تا زمانیکه نشانه ها بهبود زیادی پیدا کند، و بعد از آن در نوبت های سه ماهه یا ۶ماهه، در صورتیکه نشانه ها به ثبات رسیدند، مراجعه کند.
اگر عوارض جانبی دارویی را مشاهده کردید، حتما با پزشک در میان بگذارید. این عوارض می تواند، کاهش اشتها و یا افزایش بی قراری باشد و یا اینکه نشانه های ADHD در کودک در مرحله ی اول درمان بهبود پیدا نکرد.
آیا واقعاً می توان حافظه را تقویت کرد؟ اگر تا به حال متوجه شده اید که فراموش کرده اید کلیدهای خود را کجا گذاشته اید یا در آزمونهای مهم خوب عمل نکرده اید، احتمالاً آرزو کرده اید که ای کاش حافظه شما کمی بهتر بود. خوشبختانه، کارهای زیادی وجود دارد که می توانید برای بهبود حافظه خود انجام دهید.
حافظه کاری چیست؟
یک سیستم شناختی با ظرفیت محدود است که وظیفه نگهداری موقت اطلاعات موجود را جهت پردازش بر عهده دارد. حافظه کاری ممکن است با حافظه کوتاه مدتیکی در نظر گرفته شود، اما نظریه پردازان این دو نوع حافظه را از یکدیگر متمایز میدانند و معتقدند که حافظه کاری اجازه دستکاری اطلاعات ذخیره شده را میدهد؛ در حالی که حافظه کوتاه مدت تنها به ذخیرهسازی کوتاهمدت اطلاعات اشاره میکند.
خلاصه ای از تعریف حافظه کاری
حافظه ی کاری به نحوه ی نگهداری و پردازش اطلاعات ذخیره شده در حافظه ی کوتاه مدت اشاره دارد.
کودکان از حافظه ی کاری برای یادگیری و دنبال کردن دستورات استفاده می کنند.
شما می توانید بازی های روزانه ای را برای بهبود حافظه ی کاری در برنامه ی خود قرار دهید.
بخاطرسپردن اطلاعات و حافظه کاری
آیا برای کودک شما به یادسپاری اطلاعات درحال انجام کارهای دیگر، سخت است؟ برای مثال، درحالیکه دارید با هم ماکارونی درست می کنید و کودک شما مسئول تهیه ی سس ماکارونی است.
تلفن زنگ می خورد و او از آشپزخانه بیرون می رود و کاملا فراموش می کند که سس را آماده کند. حافظه ی کاری چالش هاییست که مشکلاتی از این قبیل را شامل می شود.
حافظه ی کاری به شیوه ی نگهداری و پردازش اطلاعات ذخیره شده در حافظه ی کوتاه اشاره می کند. (در گذشته، حافظه ی فعال با همان حافظه ی کوتاه مدت شناخته می شد.) این ها زیرمجموعه ی عملکردهای اجرایی هستند.
آیا می دانید نقاشی هایی که کودکان می کشند، گاهی نشانه هایی از احساسات درونی آن ها را در خود دارد؟ کودکان معمولا با نقاشی کردن، خوشی، غم و خشم خود را آزاد می کنند. برای یادگیری تفسیر نقاشی کودکانه کافی است کلیک کنید.
علائم و نشانههای ضعف حافظه
ضعف حافظه فرایندی است که به مرور با افزایش سن و ایجاد روند پیری رخ میدهد. هر چند فرآیند پیری غیر قابل پیشگیری است اما میشود به راحتی و با انجام تمرینهای مشخص از ضعف حافظه در سنین بالا جلوگیری کرد.
به میزان افرادی که در پیری دچار آلزایمر میشوند، افرادی وجود دارند که در همان سن مشابه، حافظهای همچون ساعت دارند.
در برخی منابع از ضعف حافظه تحت عنوان فراموشی یاد میشود. فراموشی به ناتوانی فرد در یادآوری و بازیابی اطلاعات از حافظه بلند مدت گفته میشود. فراموشی در سنین کودکی منجر به اتفاقاتی همچون کم شدن نمره امتحانی، بیتوجهی و از یاد بردن صحبت فرد مقابل، مشکل در فهم مطالب ساده و … میشود.
در بزرگسالی نیز، فراموشی موجب تاخیر در شناختن افراد آشنا، از یاد بردن لیست خرید خانه، کاهش توان ذهنی در عملکردهای لازم شغلی و … میشود. در حالت شدیدتر، ضعف حافظه منجر به ایجاد بیماری آلزایمر میشود تا حدی که فرد در یافتن آدرس منزل خود دچار اشکال میگردد.
علائم اولیه آلزایمر در جوانی چیست؟ راه های جلوگیری از آن چیست؟ برای کسب اطلاعات در این زمینه به مقاله جدید مای اسمارت ژن “آلزایمر در جوانی” مراجعه کنید.
فراموشی و علتهای آن
فراموشی در مواردی خاص منجر به از یاد بردن برخی خاطرات ناخوشایند میشود. از طرفی فراموش کردن مسائل جزئی روزمره زندگی برای همه افراد یک اتفاق طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
ما ضعف حافظه را در مواقعی تلقی میکنیم که شدت فراموشی و یا مسائل مربوط به آن به گونه ای است که از حالت طبیعی خارج میشود. تمرین تقویت حافظه موثر به منظور افزایش تمرکز انجام میشود.
انواع مختلف ضعف حافظه
بیتوجهی به درک مطالب
گنجایش محدود حافظه کوتاه مدت و عدم انتقال اطلاعات به حافظه بلند مدت
فراموشی عمدی معروف به فراموشی هیجانی-انگیزشی برای از یاد بردن اتفاقات ناخوشایند
مشکلات مادرزادی حافظه در بازیابی اطلاعات
مشاهده سرکوب و پرخاشگری در دوران کودکی
علل مختلف روان شناختی مانند شوک عصبی و هیجان شدید
ابتلا به بیماری آلزایمر
از بین موارد بالا، شایعترین علت ضعف حافظه به دلیل مواردی است که در اختیار خود انسان است؛ مانند بیتوجهی و اهمال در به کارگیری روشهای تقویت حافظه و تثبیت اطلاعات.
ما نیز در این مقاله با معرفی راههای تقویت حافظه سعی در بهبود و افزایش حافظه در تمام طول عمر انسان را داریم.
راهکارهایی برای تقویت حافظه کودکان
کودکان از حافظه ی کاری برای یادگیری استفاده می کنند. حافظه ی کاری، برای دنبال کردن دستورالعمل های چندمرحله ای یا حل مسائل ریاضی ذهنی لازم است. پدر و مادر می توانند با ایجاد استراتژی های ساده در زندگی روزمره، به کودک در بهبود حافظه ی کاری کمک کنند.
به کودکت یاد بده از توانایی هاش درست استفاده کنه! با آزمایش استعدادیابی ژنتیکی، ویژگی های ذاتی فرزندت رو بشناس و برای تقویت نقاط قوت و ضعفش راهکار دریافت کن! اینطوری آینده اش روشنه!
کودک خود را تشویق کنید تا تصویری از چیزی که خوانده یا شنیده در ذهن خود تصور کند. برای مثال، از کودک بپرسید که اگر بخواهید برای ۵ نفر میز شام را بچینید، این میز را چگونه تصور می کند.
می توانید از کودک بخواهید که میز را نقاشی کند. هرچه قدرت تصویرسازی کودک بهتر شود، می تواند بجای نقاشی کردن، تصویری ذهنی اش را برای شما توصیف کند.
۲. بگذارید کودکتان به شما یاد بدهد.
توانایی توضیح دادن چگونگی انجام کاری به معنی دریافت اطلاعات و نگهداری آن هاست. شاید فرزند شما مهارت جدیدی را مانند دریبل کردن در بسکتبال بیاموزد. از کودک بخواهید که این مهارت را به شما آموزش دهد.
اکثر معلم ها با کار گروهی دانش آموزان، کار مشابهی را انجام می دهند. با این کار بجای اینکه منتظر فرصتی باشند تا اطلاعات را فراخوانی کنند، بلافاصله با آن اطلاعات کار می کنند.
۳. از بازی هایی برای استفاده از حافظه ی دیداری، امتحان کنید.
بازی های بسیاری از جمله جورچین ها هستند که به حافظه ی دیداری کودک شما کمک می کنند. شما همچنین می توانید از یک برگه روزنامه یا مجله استفاده کنید و از کودک خود بخواهید تا دور کلمات یا حروفی که یادگرفته را خط بکشد.حتی با پلاک ماشین ها هم می توانید همین بازی را انجام دهید و در ترافیک سرگرم باشید.
۴. بازی های کارتی
بازی های کارتی بسیار ساده اس هستند که می توانید با آن به بهبود حافظه ی کاری خود و فرزندتان کمک کنید. کودکان باید قوانین مربوط به بازی را بخاطر بسپارند. همچنین باید به خاطر بسپارند که چه کارت هایی را دارند و سایرین چه کارت هایی را بازی کرده اند.
۵. مشوق خواندن فعالانه باشید.
محبوبیت برچسب های یادداشتی و هایلایت ها بی دلیل نیست. یادداشت برداشتن و بر خط کشیدن زیر خطوط و یا هایلایت کردن متن ها می تواند کمک کند تا اطلاعات در حافظه ی فرد بهتر ذخیره شود و فرد بتواند سوالات مرتبط با آنچه خوانده را راحت تر پاسخ دهد.
بلند صحبت کردن و پرسیدن سوال در مورد مطالب خواندنی هم به حافظه ی کاری کمک می کند. استراتژی های خواندن فعال به شکل گیری خاطرات طولانی مدت نیز کمک می کند.
۶. اطلاعات را خرد کنید.
آیا تا بحال فکر کرده اید که چرا تلفن های تماس مراکز مهم چند دسته تکرار می شوند؟ مثلا برای تماس با همراه اول از طریق تلفن ثابت ۰۹۱۲۹۹۹۰ و از طریق همراه ۹۹۹۰ است.
زیرا بخاطر سپردن اعداد زمانی که در گروه های کوچک خرد می شوند، آسان تر از بخاطر سپردن اعداد طولانی است. این نکته را زمانیکه به کودک خود دستورات چند مرحله ای می دهید، به یاد داشته باشید.
همه ی دستورات را بنویسید، آن ها را خرد کنید و مرحله به مرحله به آن ها بگویید. حتی می توانید از طرح های گرافیکی برای نظم دادن و نشان دادن مراحل کارها استفاده کنید.
۷. چند حسی کردن
برای پردازش اطلاعات، کمک گرفتن از حافظه ی کاری و حافظه ی بلندمدت مهم است. وظایف یا کارهای کودک را بنویسید تا کودک بتواند به آن ها نگاه کند. آن ها را بلند بخوانید تا کودک به درستی بشنود.
زمانیکه در خانه هستید، کارهایی را که کودک باید انجام دهد تکرار کنید تا در ذهنش بماند. استفاده از استراتژی چند حسی، به کودک کمک می کند تا اطلاعات را در ذهن خود نگه دارد و از آن ها استفاده کند.
۸. برای ایجاد ارتباط کمک کنید.
به کودک خود کمک کنید تا ارتباط هایی بین جزییات مختلف پیدا کند تا راحت تر آن ها را بخاطر بسپارد. یک راه حل جالب، ارتباط دادن جزییات با سرگرمی هاست.
برای مثال برای بخاطر سپردن ترتیب رنگ های رنگین کمان می توانید از اسم قنز ساب استفاده کنید. ارتباط دادان بین جزییات کمک می کند تا اطلاعات در حافظه ی بلند مدت بهتر شکل بگیرد و بازخوانی اطلاعات هم آسان تر باشد. همچنین این کار به حافظه ی کاری هم کمک می کند، تا بتواند از داده های قدیم و جدید خود استفاده کند.
اهمیت حافظه کاری
راهکارها و بازی های تقویت حافظه یکی از روش های کمک به کودک برای ساخت مهارت های عملکرد شناختی است. نداشتن چنین مهارت هایی می تواند زندگی روزمره ی کودک را تحت تاثیر قرار دهد.
خلاصه ای از بهبود دهنده های حافظه ی کاری
آموزش مهارت های تجسمی به بهتر شدن حافظه ی کودک کمک می کند.
بازی های کارتی و سایر بازی های سرگرم کننده می تواند حافظه ی کاری را تقویت کند.
ارتباط دادن داده ها به حافظه ی بلندمدت و حافظه ی کاری کودک کمک می کند.
پایههای اصلی تقویت حافظه فراموش نشود!
تا اینجا سعی کردیم از راهکارهای نوین تقویت حافظه بگوییم، اما لازم است بدیهیات کمک به حافظه را هم از یاد نبریم:
فعالیت بدنی منظم
شاید به نظرتان بیربط بیاید اما واقعیت این است که فعالیت بدنی به افزایش بهرهوری و تواناییهای مغز نیز کمک میکند. مثلا سادهترین موضوع این است که فعالیت بدنی باعث افزایش جریان خون در کل بدن از جمله مغز میشود که این موضوع به نوبه خود به تقویت حافظه کمک میکند. ورزش همچنین اثرات مواد شیمیایی مفید مغز را افزایش میدهد و هورمونهای استرس را کاهش میدهد. مهمتر از همه اینکه تحرک بدنی با افزایش فاکتورهای رشد و تحریک اتصالات عصبی جدید، نقش مهمی در انعطافپذیری عصبی دارد.
تعاملات اجتماعی
شاید به فکرتان هم نرسیده باشد که علاوه بر حل کردن جدول سودوکو، راههای سادهتری همچون معاشرت با دوستان به تقویت حافظهتان کمک خواهد کرد. برقراری تعاملات اجتماعی به کاهش خطر افسردگی و استرس کمک میکند. افسردگی و استرس هر دو ریسک از دست دادن حافظه را افزایش میدهند. بنابراین، به دنبال فرصتهایی برای دور هم جمع شدن با عزیزان و دوستانتان باشید. مطالعات بیشماری نشان میدهد که زندگی پر از دوستان و سرگرمی با مزایای شناختی همراه است.
خواب کافی
نداشتن خواب کافی با از دست دادن حافظه مرتبط است! حافظه، خلاقیت، تواناییهای حل مسئله و مهارتهای تفکر انتقادی همگی به داشتن خواب کافی مرتبطند. تحقیقات نشان میدهد که خواب برای تثبیت حافظه ضروری است و فعالیت کلیدی تقویت حافظه در عمیقترین مراحل خواب رخ میدهد. همچنین سعی کنید یک ساعت قبل از خواب از همه نمایشگرها خودداری کنید. نور آبی ساطع شده از تلویزیون، تبلت، تلفن و کامپیوتر باعث بیداری شده و هورمونهایی مانند ملاتونین را که باعث خواب آلودگی شما میشود، سرکوب میکند.
راههای تقویت حافظه برای درس خواندن
تاکنون آنچه برشمردیم راههای تقویت حافظه برای همه افراد در هر سن و شرایطی بود. اما اگر بخواهیم راههای تقویت حافظه را برای درس خواندن نام ببریم میتوانیم به طور ویژه و تخصصی به موارد زیر اشاره کنیم.
استفاده از روش لایتنر
روش لایتنر یک تکنیک موثر در یادگیری و مرور مطالب است. مطالب جدید ابتدا بر روی فلش کارتهای موجود در جعبه نوشته میشود. سپس در فواصل زمانی مشخص آنها را مرور میکنید و فلش کارتها را به خانه بعدی جعبه در روش لایتنر منتقل میکنید. با رسیدن فلش کارت به خانه آخر در روش لایتنر، اطلاعات به حافظه بلند مدت شما منتقل میشوند و بازیابی آنها راحتتر است.
بهرهمندی از تکنیک کاخ حافظه
کاخ حافظه یا تکنیک اتاقهای رومی به شما هنگام درس خواندن کمک میکند تا فهرست مطالب جدید را به خوبی به خاطر بسپارید. در این روش خانه یا مکان آشنایی را در ذهن خود مجسم میکنید. سپس در حین قدم زدن در آن، قسمتهای مختلف مکان را با تصاویر و مطالب جدیدی که در حال یادگیری آنها هستید پر کنید. با روش کاخ حافظه ارتباط بین مطالب و بازیابی آنها به سهولت انجام میشود.
تقسیم کردن مطالب به تکههای کوچکتر
چرا به خاطر سپردن اشعار آهنگ مورد علاقه بسیار آسان است؟ به این دلیل که آهنگها سرشار از عبارتهای اختصاری و تکهای هستند. مغز ما میتواند اشکال طولانیتری از اطلاعات را دریافت کرده و آنها را به گروههای کوچکتر و قابل مدیریت یا «تکههایی» تقسیم میکند که میتوان آنها را راحتتر به خاطر سپرد. پس حتما از این قابلیت مغز کمک بگیرید.
مصرف نوشیدنی برای تقویت حافظه
چای سبز، قهوه، آب پرتقال، اسموتیهای سبز و مصرف دمنوشهای مختلف نه تنها در آرامش شما هنگام درس خواندن موثر است بلکه به تقویت حافظه شما نیز کمک شایانی میکند.
بهترین کتاب تقویت حافظه
برای انتخاب بهترین کتاب تقویت حافظه نظرات مختلفی وجود دارد. کتابهای تقویت ذهن و حافظه از تیلور، حافظه نامحدود از هرسلی، قدم زدن روی ماه با انیشتین اثر فوئر هر کدام میتوانند به عنوان بهترین کتاب تقویت حافظه معرفی شوند. اما ما این بخش را به عهده شما میگذاریم. آنها را مطالعه کنید و بهترین کتاب تقویت حافظه را به ما معرفی کنید.
کمک گرفتن از تکنولوژی
استفاده از تکنولوژی برای استفاده از استراتژیهایی که ذکر کردیم، کمککننده است. مثلا اپلیکیشنهای زیادی برای استفاده از تکنیک لایتنر وجود دارد که شما میتوانید به کمک آنها فلشکارتهای دیجیتال بسازید. برنامههایی نیز برای مدیریت زمان و تمرکز وجود دارند که به شما کمک میکنند تا زمان مطالعه را به طور مؤثری مدیریت کنید و روی مطالب تمرکز بیشتری داشته باشید.
جمعبندی
تمامی نکات تقویت حافظه را گفتیم اما این مورد را هم باید اضافه کنیم که نباید در این باره بیش از حد فکر کنید یا استرس بگیرید. به هر حال گاهی اوقات مغز خسته میشود و قادر به پردازش موثر اطلاعات نیست. پس به کودک خود فرصت استراحت بدهید و اگر دچار استرس شده، ابتدا در پی برطرف کردن ریشه آن باشید. با بهرهگیری از تمرینات ساده و تکنولوژیهای نوین مانند فلشکارتهای دیجیتال، بازیهای حافظه و استفاده از استراتژیهایی همچون کاخ ذهنی، میتوان به بهبود عملکرد حافظه کمک کرد. علاوه بر تمرینهای ذهنی، فعالیتهای روزمره مانند ورزش، خواب کافی، و تعاملات اجتماعی نقش مؤثری در تقویت حافظه دارند.